responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2254

 

بَهرائِچی ، نعیم الله ، از صوفیان طریقة نقشبندیّه در شبه قارة هند. وی در 1153 به دنیا آمد (حسنی ، ج 7، ص 522) و از سادات علوی بود. پدرانش به سلاطین وابسته بودند و از آنان لقب «مَلِک » دریافت کرده بودند (بهرائچی ، ص 4). بهرائچی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی ، برای طیّ مراتب سیر و سلوک ابتدا نزد شیخ محمد جمیل ، خلیفة میرزامظهر جان جانان ، رفت و از او اذکار طریقة نقشبندیه را فرا گرفت . بعد از مدتی به دهلی رفت و به خدمت میرزامظهر (متوفی 1195) رسید و خلیفة او شد. پس از تکمیل مراحل سلوک در طریق نقشبندیّه ، قادریّه ، چشتیّه و سهروردیّه از میرزامظهر کسب اجازة مطلق نمود و به دعوت و ارشاد در بهرائچ (در ایالت اوتارپرادِش ) مشغول شد. وی به خدمت ضیاءالله نقشبندی و محمدکاظم قلندر کاکوروی (متوفی 1221) مؤسس خانقاه کاظمیة کاکوری و قاضی ثناءالله پانی پتی * صاحب تفسیر مظهری نیز رسیده بود (بهرائچی ، ص 6ـ12؛ تقی حیدر کاکوروی ، ص 356؛ حسنی ، ج 7، ص 522ـ523؛ ترابعلی کاکوروی ، ص 422). بهرائچی در 1218 درگذشت ، قبرش در بهرائچ است (رحمان علی ، ص 243).

از جمله آثار منثور فارسی اوست : بشارات مظهریه (تألیف در 1204ـ1206)، مشتمل بر شرح حال و مناقب و نامه ها و سخنان میرزامظهر جان جانان (نسخة خطی کتابخانة موزة بریتانیا، ش or. 220 )؛ معمولات مظهریه (تألیف 1205)، دربارة کارهای روزانة میرزامظهر جان جانان و برخی نامه های او (چاپ کانپور 1275)، رحیم الدّین طرب دهلوی آن را به اردو ترجمه کرده و مخزن حقیقت نام نهاده است (چاپ دهلی 1315)؛ انفاس الاکابر ، در ماهیت و مدارج طریقة نقشبندیه (چاپ لکهنو 1291)؛ انوار الضمائر ، در تحقیق معنای درویشی (چاپ لکهنو 1291)؛ رسالة شمسیة مظهریه ، دربارة ویژگیهای طریقة نقشبندیّة مجددیّه (نسخة خطی خانقاه کاظمیة کاکوری ، هند)؛ رقعات کرامت سعادت میرزامظهر ، مجموعة 63 نامة مظهرجان جانان (چاپ کول ، علیگره 1271)؛ رساله در نسب خود (تألیف در 1208)، در شرح حال خود و چگونگی پیوستن به مظهرجان جانان (نسخة خطی کتابخانة دیوان هند، لندن و کتابخانة ندوة العلماء، لکهنو).


منابع :
(1) نعیم الله بهرائچی ، رساله در نسب خود ، نسخة خطی کتابخانة ندوة العلماء لکهنو؛
(2) عبدالحی حسنی ، نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر ، ج 7، چاپ شرف الدین احمد، حیدرآباد دکن 1399/1979؛
(3) رحمان علی ، تذکرة علمای هند ، لکهنو 1914؛
(4) ترابعلی بن محمد کاظم کاکوروی ، اصول المقصود ، لکهنو؛
(5) تقی حیدر کاکوروی ، نفحات العنبریه من أنفاس القلندریه ، چاپ محمد قادربخش ، لکهنو 1357.

/ محمد اقبال مجدّدی /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2254
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست