بَهجَت ، میرزاایوب ، شاعر فارسی سرای و خوشنویس تاجیک اواخر سدة دوازدهم . سال تولد و مرگش بدرستی معلوم نیست . پدرش مُشرِف اِسفره ای ، شاعر و خوشنویس ، بود. بهجت در مدرسة «خانِ» شهر خوقند تحصیل کرد ( د.تاجیکی ، ج 1، ص 441؛ قس > دایرة المعارف ادبیات و هنر تاجیک < ، ج 1، ص 258 که مدرسة مذکور را به اشتباه در شهر خجند دانسته است ). وی شاعر نامدار روزگار محمدعمرخان ، والی خوقند (1166ـ1201/ 1787ـ1822)، بود و از اعضای فعّال انجمن ادبی او به شمار می رفت (رجوع کنید به واضح بخارایی ، ص 36؛ عینی ، ص 226؛ حبیب زاده ، ص 100). والی خوقند خود به فارسی و ترکی شعر می سرود و «امیری » تخلّص می کرد، در عهد وی محفل ادبی خوقند پررونق بود و با محیط ادبی بخارا رقابت داشت .

سلطانُف ، پژوهشگر زندگی و آثار بهجت ، 116 غزل و قصیده و یک مخمس او را از جُنگها و تذکره ها گرد آورده که این نشان دهندة مهارت بهجت در سخنوری است (رجوع کنید به د.ازبکستان ، ج 1، ص 317ـ318؛ > دایرة المعارف ادبیات و هنر تاجیک < ؛ د.تاجیکی ، همانجاها). زبان شعر بهجت ساده و روان است و عشق ، پندواندرز، توصیف طبیعت و شکایت از اوضاع و احوال ، موضوعهای اصلی شعر او به شمار می آید.

---

منابع :
(1) صدرالدین عینـی ، نمونة ادبیـات تاجیک ، مسکـو 1926؛
(2) رحمت الله واضح بخارایی ، تحفة الاحباب فی تذکرة الاصحاب ، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه 1977؛


(3) Ensiklopediya ¦yi adabiya ¦t va san ـ ati Ta ¦jik , vol. I, Dushanbe 1988;
(4) Enssiklopediya ¦yi Sa ¦vetii Ta ¦jik , vol. I, Dushanbe 1978;
(5) Amirbek Habibza ¦da, Ganji Zarafىa ¦n , Dushanbe 1991;
(6) Uzbek Savet Ensiklopediyasi , Tashkent 1971-1980.

/ رحیم مسلمانیان قبادیانی /