همسر مأمون خلیفة عباسی و دختر دبیر ایرانی او حسن بن سهل * . بنابر پاره ای روایات ، نام حقیقی او خدیجه ، و لقبش بوران بوده است . در صفر 192 زاده شد. پدرش در سالهای نخستِ خلافتِ مأمون (198ـ218) صادقانه در خدمت خلافت بود، و بوران در ده سالگی به ازدواج خلیفه درآمد. مراسم این زفاف که شکوه آن را بسیاری از مؤلفان با آب و تاب وصف کرده اند، در رمضان 210 در ضیاعِ حَسَن بن سهل در فَم الصِلْح نزدیک واسط بر پا شد. در آن ایام ، گرچه حسن بن سهلِ دبیر از کارهای دولتی دست کشیده بود، خلیفه هنوز مایل بود که دلبستگی خود را به خانوادة او نشان دهد. ظاهراً در همین هنگام ، بوران برای نجاتِ ابراهیم بن مهدی * ( متوفی 224، برادر هارون الرشید خلیفة عباسی ) نزد مأمون شفاعت کرد. بوران هنگام مرگ (ربیع الاول 271) نزدیک به هشتاد سال داشت . وی در قصرِ سابقِ جعفر برمکی ( متوفی 187، وزیر هارون الرشید ) ، که بعدها به قصر الحَسَنی معروف شد و پدرش آن را به او داده بود، زندگی می کرد. این قصر پس از مرگِ او بار دیگر به تملک خلفا درآمد.
منابع : (1) ابن ابی طاهر، کتاب بغداد ، قاهره ، ص 102، 113ـ 118؛ (2) ابن خلّکان ، وفیات الاعیان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، گوتینگن 1835ـ1850، ش 119؛ (3) همان ، قاهره 1948، ج 1، ص 258ـ261؛ (4) عبدالملک بن محمد ثعالبی ، لطائف المعارف ، چاپ دویونگ ، لیدن 1867، ص 73ـ74؛ (5) محمدبن جریر طبری ، تاریخ الرسل و الملوک ، چاپ دخویه ، لیدن 1879ـ1901، فهرست ؛ (6) احمدبن اسحاق یعقوبی ، تاریخ الیعقوبی ، چاپ هوتسما، لیدن 1883، فهرست ؛
G. Le Strange, Baghdad during the Abbasid Caliphate , Oxford 1900, 243-246.