بندار(2) ، سرکردة شورشیان گنجه در طغیان 628 در برابر جلال الدین * خوارزمشاه (حک : 617ـ 628). بندار در غیبت جلال الدین خوارزمشاه ، زمام امور گنجه را به دست گرفت . کسانی که در این شهر سر به شورش برداشته بودند، خوارزمیان گنجه را کشتند و اموال مردمی را که با آنها همراه نمی شدند مصادره کردند. جلال الدین خوارزمشاه منشی و مترسّل خود، نورالدین محمد نسوی نویسندة کتاب سیرة جلال الدین ، که وقایع دورة سلطنت او و نیز واقعة همین شورش را در کتابش ثبت کرده است ، و خان بِردی حاجب خاص خود را به ناحیة شیز در نزدیکی گنجه فرستاد و شورشیان را به اطاعت خواند و از عواقب کار ترساند، اما شورش فرو ننشست . جلال الدین خوارزمشاه خود به شیز آمد و توسط فرستادگانش وعدة عفو و احسان داد، اما به نتیجه نرسید؛ بندار به عزم جنگ از شهر بیرون آمد و تیری چند به سراپردة جلال الدین خوارزمشاه افکند. شاه به همراه جمعی از خواص و جوانان ترک بر شورشیان حمله بردند، آنها را منهزم ساختند و داخل شهر گنجه شدند. جلال الدین خوارزمشاه از بزرگان و معروفان آن خطه خواست که نام سران غوغا را بنویسند و به وی دهند. نام سی تن را بدو دادند. فرمان داد گردن آنها را بر در کاخ زدند و جسدشان را در کوی و دروازه های شهر روی زمین کشیدند. چون بندار تخت سلطنت را که محمّدبن ملکشاه در گنجه نهاده بود شکسته و سرکردة شورش شده بود، وی را به خواری کشتند و بند از بندش پاره کردند. جلال الدین خوارزمشاه پس از قلع و قمع شورشیان گنجه ، بلاد گرجیان را غارت و اغنام آنان را تاراج کرد.

---

منابع :
(1) محمدبن احمد نسوی ، سیرة جلال الدین ، یا، تاریخ جلالی ، ترجمة محمدعلی ناصح ، تهران ( تاریخ مقدمه 1324 ش ) ، ص 333ـ336؛


(2) A ¦ zarba ¦ idja ¦ n Sovet Ensiklopediya ¦ si , Baku 1976-1986, II, 143.

/ د. ج . اسلام /