responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1775

 

بُلَیْدَه (یا بِلیدَه ) ، شهری در الجزایر، واقع در 51 کیلومتری جنوب غربی شهر الجزیره ، در منتهاالیه جنوبی جلگه مَتیجَه . در دوران باستان در این محل سکونتگاهی وجود نداشته است . این شهر را همان شهر متیجه دانسته اند که در قرون وسطی معروف بوده و در خلال جنگ و ستیزهای بَنوغانیه * (که در قرن هفتم آغاز شد) ویران شده است . بنابر روایات ، در 942 رهبر مذهبی برجسته ای ، مشهور به سیدی احمدالکبیر این شهر را که به بُلَیْدَه (شهر کوچک ) موسوم بوده ، بنیاد گذاشته است . وی پس از سیر و سفرها و سرگردانیهای زیاد، در درّة وادی الرُّمّان ، یا، وادی سیدی احمدالکبیر، یا بر سبیل اختصار، وادی الکبیر کنونی ، اقامت گزید. متعاقباً شاگردان و مریدان وی ، و سپس اندلسیهایی که بر اثر مهاجمات قبایل شنوه از تیبازه = تبزه یا تَبّ، گریخته بودند، به وی پیوستند. سیدی احمدالکبیر محلی را که برای برپا کردن خانه هایی برای تازه واردان لازم بود از اولادْ سلطان ، که این منطقه را در تصرّف خود داشت ، گرفت . خیرالدّین ، بیگلربیگ شهر الجزیره ، با ساختن مسجد، حمّام و نانوایی برای این کوچ نشین ، آن را به صورت شهری واقعی درآورد. وضع بلیده به کمک اندلسیها که باغهای مرکبات در اطراف آن دایر کردند و شیوه های آبیاری معمول کشورشان را در آنها به کار بستند، بسرعت رونق یافت .

بلیده در عصر سلطة ترکها بخشی از دارالسّلطان ، که مستقیماً شخص بایِ * شهر الجزیره اداره اش می کرد، به حساب می آمد و حاکمی ترک تبار نمایندگی بای را در این شهر برعهده داشت . فوجی از ینی چری * ها در این شهر در پادگانی مستقر بودند. مردم این شهر، که از اخلاف اندلسیها، مغربیها، یهودیان ، و مُزابیها تشکیل شده بودند، در مدنیّت و عشرت طلبی شهره بودند. سیدی احمدبن یوسف ، در قولی که به وی منسوب است ، این شهر را ستوده و آن را وُرَیدة (گل سرخ کوچک ) خوانده است . این شهر تفریحگاه فرحبخشی برای اعیان شهر الجزیره به حساب می آمد، و آنان عموماً در این شهر خانه های ییلاقی داشتند. نایب الحکومه هایی که در این شهر تحت نظر قرار می گرفتند این تبعید را با روی گشاده می پذیرفتند. بلیده را چندین بار زلزله تکان داده است ؛ شدیدترین این زلزله ها در 1243 شهر را بکلی ویران کرد. زلزلة نسبتاً خفیف دیگری نیز در 1282 آن را لرزاند.

پس از اینکه الجزیره را فرانسویها اشغال کردند، بلیده مدت کوتاهی تحت حکومت حاکمان خود، مستقل ماند؛ ولی سرانجام در 1255/1839، عملاً به اشغال فرانسویان درآمد.


منابع :


(1) J. Desparmet, "Ethnographie traditionnelde de la Mitidja", Revue Africaine (1918-1928);
(2) Trumelet, Blida , Algiers 1887.

/ ژ. ایور و ژ. مارسه ( د. اسلام ) /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1775
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست