responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1463

 

بَعقوبی ، محمدبن حسین ، محدث و قاضیِ بَعقوبه در اوایل قرن پنجم . در 377 در بعقوبه ، قریه ای در ده فرسخی بغداد، به دنیا آمد و در زادگاهش به تحصیل پرداخت . از جزئیات تحصیلات او اطلاع دقیقی در دست نیست جز آنکه به گفتة خطیب بغدادی (ج 2، ص 252؛ نیز رجوع کنید به ابن جوزی ، ج 15، ص 271؛ سمعانی ، ج 2، ص 265ـ266، هر دو به استناد گفتة خطیب ) وی از عبیدالله بن احمد، معروف به ابن صیدلانی (متوفی 399)، حدیث شنیده است . خطیب بغدادی (همانجا) به نقل از خود بعقوبی ، می گوید که وی از عیسی بن علی جَرّاح (متوفی 391) نیز حدیث شنیده بوده است ؛ و خود می افزاید که من عین این گفتة او را در بعقوبه نوشتم و او شخص موثّق و راستگویی بود. سمعانی (ج 2، ص 266) و ابن جوزی (همانجا) نیز همین نظر را داشته اند.

خطیب بغدادی از جمله راویان بعقوبی بوده است (سمعانی ، ج 2، ص 265). بعقوبی دارای مراتب علمی بود و در بعقوبه مقام قضا، و در بغداد سرپرستی حسبه را بر عهده داشت .

او در ربیع الاول 430، به دست ابوالشوک بن عنّاز امیر کرد (والی حُلوان ) کشته شد. منابع دربارة سبب قتل و تاریخ عزیمت او از بغداد به حلوان خاموش اند، ولی با توجه به عبارت خطیب بغدادی (همانجا)، مسلماً وی در 429 در بعقوبه متصدی امر قضا بوده است .


منابع :
(1) ابن جوزی ، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم ، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت 1412/1992؛
(2) احمدبن علی خطیب بغدادی ، تاریخ بغداد ، بیروت ( بی تا. ) ؛
عبدالکریم بن محمد سمعانی ، الانساب ، ج 2، چاپ عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن 1383/1963.

/ عبدالله کیانی فرید /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1463
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست