قياس اقترانى

قياس اقترانى: از اقسام قياس منطقى.

عنوان فوق از اصطلاحات علم منطق است كه در اصول فقه و نيز در فقه استدلالى آمده است.

مقصود از قياس اقترانى آن است كه در مقدّمات قياس به نتيجه و يا نقيض آن تصريح نشده باشد؛ بر خلاف قياس استثنايى (←قياس استثنايى)، مانند اينكه گفته شود: شراب‌خوار فاسق است و هر فاسقى شهادتش پذيرفته نيست، پس شهادت شراب‌خوار پذيرفته نيست. در اين مثال، پذيرفته نشدن شهادت شراب خوار؛ نه خودش و نه نقيضش در مقدمات به صراحت ذكر نشده است؛ ليكن بالقوه و به اعتبار وجود اجزاى ذاتى‌اش (شراب خوار و ردّ شهادت) مذكور است. [1]

←قياس)

قياس اولويّت

← قياس

قياس فقهى

← قياس

قياس مُستَنبَطُ العلّه

← قياس

قياس منصوص العلّه

← قياس

قيافه شناسى

قيافه شناسى: دانشى معروف.

قيافه شناسى علمى است كه از ظاهر شخص به باطن وى پى برند و نيز از چگونگى استدلال از هيئتهاى اعضاى دو شخص به مشاركت و يگانگى ميان آن دو در نسب، ولادت و ساير احوال بحث مى‌كند. [2] از احكام آن در بابهاى تجارت، لقطه، قضاء و شهادات سخن گفته‌اند.

نسب از راههاى معتبر شرعى، همچون اقرار و شهادت دو عادل اثبات مى‌شود [3]و الحاق كسى به ديگرى بر پايۀ قيافه شناسى شرعاً پذيرفته نيست و آثار نسب بر آن مترتب نمى‌گردد؛ بلكه ترتيب اثر دادن به آن حرام است. [4]

كسب از راه قيافه شناسى و ملحق كردن كسى به ديگرى حرام و باطل است و شهادت قيافه شناس پذيرفته نيست. [5]

ظاهر كلمات بسيارى، حرمت قيافه شناسى و كسب از اين راه به طور

[1]. رسائل الشهيد الثانى 765/2؛ المنطق/ 239؛ معجم مفردات اصول الفقه المقارن/ 236.