باب شهادت معتبر نخواهد بود؛ زيرا مبتنى بر حدس صرف است و در شهادت، شهادت حدسى كفايت نمى‌كند.

اما بنابر مبناى دوم (حجيت قول رجالى از باب خبره بودن)، توثيق متأخران كه در تشخيص ثقه از غير ثقه، تخصّص دارند و بر احوال راويان مطلع‌اند، حجّت مى‌باشد. [1]

برخى گفته‌اند: بنابر مبناى دوم، فقيه نمى‌تواند به قول رجالى متخصص كه از روى حدس توثيق مى‌كند، رجوع نمايد؛ زيرا چنين رجوعى تقليد به شمار مى‌رود و تقليد بر فقيه جايز نيست؛ ليكن برخى اين سخن را نپذيرفته‌اند. [2]

←رجال؛ علم)

قول الزُّور

قول الزُّور: سخن باطل.

عنوان قول زور در قرآن كريم آمده و خداوند امر به اجتناب از آن كرده است. [3]

زور در لغت به معناى دروغ، باطل و بهتان آمده [4] و در روايات، غنا و شهادت دروغ از مصاديق آن بر شمرده شده است. [5] فقها در باب تجارت و شهادات به آن استناد كرده‌اند.

بر حرمت كذب، غنا و شهادت دروغ و حفظ و نگهدارى كتب ضلال و دشنام دادن به مؤمن، به ادله‌اى از جمله آيه مشتمل بر قول زور كه خداى تعالى امر به اجتناب از آن مى‌كند، استدلال كرده‌اند. [6]

قول لغوى

قول لغوى: معناى بيان شده براى لفظ از سوى لغت شناس.

به معناى ذكر شده براى الفاظ و تركيبها و نيز موارد استعمال آنها در كتب لغت، قول لغوى گفته مى‌شود. از آن در اصول فقه سخن گفته‌اند.

[1]. بحوث فى مبانى علم الرجال/ 93-95؛ كليات فى‌علم‌الرجال/ 153-154

[2]. النور الساطع 99/1؛ بحوث فى مبانى علم الرجال/ 89-90

[3]. النور الساطع 99/1؛ كليات فى علم الرجال/ 153 - 155

[4]. كليات فى علم الرجال/ 155.

[5]. حج/ 30

[6]. لسان العرب و مجمع البحرين، واژۀ «زور»

[7]. وسائل الشيعة 303/17-305؛ مستدرك الوسائل 415/17

[8]. مجمع الفائدة 57/8-58؛ كشف اللثام 283/10 و 293؛ كتاب المكاسب 233/1؛ 12/2؛ مصباح الفقاهة 1 / 279.