فىء برگرفته
شده از فاءَ يفىءُ در لغت به معناى بازگشتن است. مراد از آن در اصطلاح فقه اموالى
است كه بدون جنگ و درگيرى از كفّار به غنيمت گرفته مىشود.[1]
آيا اموالى كه
در پى ترس كفّار از سپاهيان اسلام و فرار آنان به غنيمت گرفته مىشود نيز فىء به
شمار مىرود يا نه؟ اختلاف است[2]و نيز در اينكه فىء اختصاص به زمين دارد يا شامل
همه اموال؛ اعم از منقول و غير منقول مىشود، اختلاف است. قول نخست مشهور است.[3]
فىء بر مطلق
غنيمت( غنيمت) و نيز انفال( انفال) اطلاق مىشود.[4] از احكام آن در باب خمس و انفال
سخن گفتهاند.
فىء از انفال
محسوب مىشود و از آنِ رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و پس از ايشان از آن
امامان عليهم السّلام است.[5]
علت نام گذارى
اين بخش از انفال به فىء آن است كه اموالى كه در دست كافران است در اصل، مال رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله و جانشينان آن حضرت است و دست يافتن به آن اموال در
حقيقت بازگشت مال به مالك اصلى آن مىباشد.[6]