آيا از شخص توانا بر تلفظ نيز فعل مى‌تواند جايگزين قول شود يا نه؟ مسئله محل اختلاف است( معاطات).

فعل و رجوع: رجوع به زوجه در زمان عدّه در طلاق رجعى با گفتار و نيز فعل، همچون لمس كردن و بوسيدن تحقق مى‌يابد[3]( رجعت).

فعل و ارتداد: كارهايى كه در راستاى مسخره كردن دين و اهانت به آن انجام مى‌گيرد، مانند مسخره كردن رسول خدا صلّى اللّه‌ عليه و آله يا زير پا نهادن قرآن كريم و يا پاره كردن آن، موجب ارتداد مرتكب شونده آن مى‌شود( ارتداد).

فعل مباشرى و تسبيبى: فعل به لحاظ اينكه فاعل، آن را مستقيم و بدون واسطه ايجاد كرده و يا با فراهم كردن مقدمات آن، سبب ايجاد فعل شده است، به ترتيب به فعل مباشرى و فعل تسبيبى تقسيم مى‌شود( تسبيب).

فعل معصوم عليه السّلام: فعل صادر از معصوم عليه السّلام همچون گفتار او حجّت و قابل استناد و استدلال بر حكم شرعى است( سنّت).

از فعل به معناى دوم در باب تجارت و يمين سخن گفته‌اند.

به قول مشهور، در عقد لازم فعل ماضى معتبر است. بنابر اين، به كار بردن فعل مضارع و غير آن كافى نخواهد بود.[4]

قسم با فعل ماضى منعقد نمى‌شود و كفّاره‌اى جز استغفار ندارد.[5]

( عمل)

[1]إصباح الشيعة/ 57

[2] جواهر الكلام 9/ 315 ـ 319

[3] 32/ 179 ـ 180

[4] جامع المقاصد 13/ 11 ؛ منية الطالب 1/ 246

[5] عيون الحقائق 2/ 177.

فعل تسبيبى تسبيب

فعل توليدى

فعل توليدى: اثر فعل.

به آثار شرعى يا عقلى‌اى كه بر عمل انسان مترتب مى‌گردد، فعل توليدى گويند،