برخى لغويان
غيرت را به نفرت طبيعى ناشى از بخل فرد از مشاركت ديگرى در چيزى كه محبوب او است،
تعريف كردهاند.[1] از نمودهاى غيرت، حمايت و محافظت از آبرو و ناموس و دفاع از آنها
در برابر بيگانه است. از احكام آن در باب نكاح و حدود سخن گفتهاند.
غيرت از اخلاق
پسنديده به شمار رفته[2] و در روايات، از اخلاق پيامبران عليهم السّلام، بلكه از
مكارم اخلاق كه خداوند حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله و ساير پيامبران را بدان
اختصاص داده، شمرده شده است.[3] امام صادق عليه السّلام مىفرمايد: «خداوند، غيرتمند
است و هر غيرتمندى را دوست مىدارد و از غيرتمندى او است كه زشتكاريها را؛ چه پيدا
و چه ناپيدا، حرام كرده است».[4]
همچنين روايات،
غيرت را از ايمان شمرده و انسان بى غيرت (ديوث) را محروم از استشمام نسيم بهشت ـ
كه از فاصله پانصد سال به مشام مىرسد ـ معرفى كرده است.[5]
در روايات،
غيرت به مردان اختصاص داده شده است. امام باقر عليه السّلام فرمود: «خداوند غيرت
را تنها براى مردان قرار داده و براى زنان قرار نداده است»؛ از اين رو، غيرت زن،
حسادت و حسادت ريشه و پايه كفر و غيرت مرد، ايمان معرفى شده است.[6]
غيرت ورزيدن،
يعنى حميّت داشتن در محافظت و دفاع از ناموس بر مردان واجب است؛[7] چنان كه غيرتمندى
بيجا، نكوهيده است و موجب كشيده شدن زن به انحراف و فساد مىشود.[8]