استفاده از عنبر، مشك و عود به بوييدن، خوردن و يا زدن به بدن و لباس بر
محرم( احرام) حرام و موجب كفّاره است. البته مشهور خصوصيتى براى عطرهاى ياد شده
نمىبينند و هرگونه عطرى را بر محرم حرام مىدانند[6](عطر).
خمس در عنبر واجب است. به قول مشهور، رسيدن به حدّ نصاب شرط وجوب خمس در
عنبر است؛ ليكن در مقدار نصاب آن اختلاف است. بنابر قول اكثر فقها، نصاب عنبر
استخراج شده از دريا با غواصى يك دينار است؛ اما عنبر به دست آمده از روى آب يا
ساحل، حكم معدن را دارد. برخى در صورت دوم، نصاب را معتبر ندانستهاند.[7]
از برخى قدما نقل شده كه نصاب عنبر مطلقا نصاب معدن (بيست دينار) است.[8]
برخى نصاب را مطلقا در وجوب خمس معتبر ندانستهاند.[9] بنابر عدم اعتبار نصاب در
عنبر، آيا وجوب خمس در عنبر از جهت الحاق آن به درآمد كسب است يا عنوانى مستقل مىباشد؟
مسئله محل اختلاف است. بنابر قول نخست، وجوب خمس پس از كسر مئونه سال خواهد بود،
بر خلاف قول دوم.[10]
[1]لغت نامه دهخدا وفرهنگ بزرگ
سخن
[2] جواهر الكلام 16/ 45
[3] كشف
الغطاء 2/ 421 ؛ وسائل الشيعة 2/151 ـ 152
[4] وسائل الشيعة 25/217 [5]جامع المقاصد 1/ 387 ؛ جواهر الكلام 4/ 188 ـ
189 ؛ مستمسك العروة 4/ 196 ـ 197
معناى لغوى عنت عبارت است ازسختى و مشقت، هلاكت، خطا و لغزش، فساد، گناه و
زنا. اين واژه در قرآن كريم به كار رفته است: «وَ مَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُم
طَولاً أَنْ يَنْكِحَ الـمُحْصَناتِ المُؤمِناتِ فَمِن مّامَلَكَتْ أَيمانُكُمْ
مِنْ فَتَياتِكُمُ المؤمِناتِ ... ذلِكَ لِمَنْ خَشِىَ العَنَتَ مِنْكُم؛1 و هر
كدام از شما كه توانايى ازدواج با زنان (آزاد) پارساى با ايمان را ندارد، پس از
كنيزان مؤمن كه مالك آن شديد به زنى برگزينيد... .