عمل دو گونه است: عمل جوارحى كه با اعضاى بدن انجام مىشود، مانند نماز و
روزه و عمل جوانحى كه منشأ آن روح و قلب آدمى است، مانند نيّت، عقيده و حب و بغض.[3]
از آن در همه ابواب فقه سخن گفتهاند.
حكم تكليفى: عمل موضوع احكام تكليفى پنج گانه است. عملى كه شارع مقدس آن را
به گونه حتم و الزام از مكلّف خواسته است، عمل واجب و عملى كه شارع آن را محبوب و
مطلوب معرفى كرده، اما به گونه حتم و الزام نخواسته است، عمل مستحب، و عملى كه
شارع ترك آن را به گونه حتم و الزام خواسته است، حرام، و عملى كه ترك آن را بدون
الزام خواسته است، عمل مكروه، و عملى كه شارع، مكلّف را ميان انجام دادن و ترك
مخيّر كرده، عمل مباح است( تكليف).
ثواب و عقاب: خداوند بر اعمالى كه مكلّف انجام مىدهد، پاداش و جزا مىدهد؛
بر طاعتها، پاداش نيك و ثواب تفضل مىكند( ثواب) و بر معاصى و گناهان كيفر و عذاب
مىدهد، مگر آنكه گناهكار از گناه خويش توبه كند و يا عفو و بخشش الهى شامل او
شود(عقوبت).
حكم وضعى: عمل به لحاظ حكم وضعى به صحّت ( صحّت) و فساد ( فساد) متصف مىشود( حكم وضعى).
عمل و عقود: برخى عقود بر پايه عمل بنا شدهاند، مانند اجاره بر اعمال (
اجاره)، مضاربه( مضاربه)، مساقات ( مساقات) و مزارعه (مزارعه). در اين نوع عقود،
عمل از اركان آن به شمار مىرود.
( عمل صالح)
[1]المفردات (راغب)، واژه «عمل»
[2] اقرب الموارد، واژه «عمل»
[3] مدارك العروة 4/ 386 .
عمل اِستفتاح عمل امّ داوود
عمل امّ داوود
عمل امّ داوود] = عمل اِستفتاح]:
اعمالى ويژه در نيمه ماه رجب.
امّ داوود، مادر داوود بن حسن مثنّى، فرزند امام حسن مجتبى عليه السّلام
است.