حدود: آيا هنگام اجراى حدّ زنا حضور گروهى از مردم براى مشاهده كيفر بزهكاران واجب است يا مستحب؟ مسئله اختلافى است.[5]

[1]جواهر الكلام 4 / 21

[2] 8 / 348 ـ 349

[3] 9/ 419 ؛ كشف الغطاء 3/ 462

[4] رياض المسائل 11/ 301

[5] التنقيح الرائع 4/ 344 ؛ رياض المسائل 13/ 483 .

عذار

عِذار: موهاى روييده بر استخوان بر آمده نزديك گوش/ ختنه.

عذار به معناى نخست عبارت است از موهايى كه كنار صورت بر استخوان برآمده نزديك گوش مى‌رويند. بالاى آن به گيجگاه[= صدغ] و پايين آن به عارضان( عارضان) متصل مى‌شود.[1] از آن در باب طهارت سخن گفته‌اند.

در وضو شستن صورت واجب است. محدوده صورت از طول بين رستنگاه مو تا آخر چانه و از عرض بين انگشت شصت و ميانى است.[2]

بدون شك، آن مقدار از عرض كه خارج از گستره دو انگشت قرار مى‌گيرد از قلمرو صورت بيرون است و شستن آن واجب نيست. در عذار اختلاف شده كه آيا داخل در محدوده صورت است تا شستن آن واجب باشد يا داخل نيست؟ بسيارى آن را داخل ندانسته‌اند؛[3] بلكه اين قول به مشهور نسبت داده شده است؛[4] ليكن برخى آن را داخل دانسته‌اند.[5] برخى نيز بين دو ديدگاه جمع كرده و گفته‌اند: در حقيقت اختلافى وجود ندارد؛ زيرا مراد قائلان به دخول عذار در قلمرو صورت، بعض عذار است كه ميان دو انگشت قرار مى‌گيرد و مراد قائلان به خروج آن، بعض ديگر عذار است كه بين انگشتان قرار نمى‌گيرد.[6]

واژه عذار به معناى دوم در حديثى از رسول خدا صلّى اللّه‌ عليه و آله به كار رفته است. مفاد اين حديث، حصر سنّت وليمه( وليمه) در پنج چيز از جمله عذار است كه به ختنه تفسير شده است[7](ختنه).

[1]الحدائق الناضرة 2/ 229 ؛ جواهر الكلام 2/ 139

[2] الحدائق الناضرة 2/ 226

[3] تذكرة الفقهاء 1/ 153 ؛ الدروس الشرعية 1/ 91 ؛ التنقيح الرائع 1/ 78 ؛ كشف الالتباس/ 150 ؛ مدارك الاحكام 1/ 198