همچون كيفيت پرواز و داشتن چينه دان، سنگدان و خار پشت پا مىباشد؛ ليكن برخى به
حرام گوشت بودن آن تصريح كردهاند[1] در مقابل، برخى معاصران گفتهاند: بر حسب ظاهر
شرايط حلّيت در آن وجود دارد و حلال است و يا حداقل حلّيت آن مشكوك مىباشد كه به
استناد اصل اباحه، حلال خواهد بود[2] البته حكم به حلّيت در موارد مشكوك به استناد
اصل اباحه، مبتنى بر مقدم بودن اصل اباحه بر اصل عدم تذكيه است، وگرنه بنابر قول
به تقدم اصل عدم تذكيه بر اصل اباحه، نسبت به پرنده مشكوك اصل عدم تذكيه جارى
مىشود و در نتيجه خوردن گوشت آن حلال نخواهد بود.
( پرنده)
[1]النور الساطع 2 / 249 ؛ كلمة التقوى 6 / 339
[2] ماوراء الفقه 7/ 91 .
طوفان باد
طول
طَوْل: توانايى مالى.
واژه «طَول» در
قرآن كريم در خصوص ازدواج با كنيز به كار رفته است.[1] معناى لغوى آن زيادتى و فضل
است؛ ليكن مراد از آن در آيه شريفه، توانايى مالى است؛ به گونهاى كه شخص بتواند
از عهده پرداخت مهر زن آزاد و يا علاوه بر آن، نفقه او ـ بنابر اختلاف ديدگاهها ـ
برآيد.[2] از احكام آن در باب نكاح سخن گفتهاند.
بدون شك، مرد
آزادى كه از نظر مالى ناتوان از ازدواج با زن آزاد است، چنانچه بر اثر ازدواج
نكردن بيم وقوع در حرام داشته باشد، مىتواند با كنيز ازدواج كند؛ هرچند صبر پيشه
كردن ـ تا زمانى كه خداوند گشايشى در كار او ايجاد كند ـ افضل است.[3]
در فرض فقدان
يكى از دو شرط ياد شده (ناتوانى مالى و بيم وقوع در حرام) در مسئله سه ديدگاه مطرح
است: حرمت ازدواج با كنيز مطلقا؛ جواز توأم با كراهت آن مطلقا و حرمت آن به شرط
داشتن همسر آزاد.