[1]الاوزان و المقادير/ 80 .

طعام خوردنى

طعم مزه

طعمه

طُعمه: يك ششم اصل تركه.

طعمه در لغت به معناى غذايى كه خورده مى‌شود و نيز به معناى شبيه روزى (آنچه از غنيمت و مانند آن نصيب انسان مى‌گردد) و هبه آمده است؛[1] ليكن در اصطلاح عبارت است از يك ششم اصل تركه، كه به جد و جده ميّت داده مى‌شود.[2] از احكام آن در باب ارث سخن گفته‌اند.

به قول مشهور، اجداد ميّت با وجود پدر و مادر او ارث نمى‌برند. بر اين قول ادعاى اجماع شده است؛[3] ليكن بر والدين ميّت دادن طعمه به پدر و مادرشان (جد و جدّه ميّت) استحباب دارد.[4] از برخى قدما نقل شده است در صورتى كه وارثان ميّت، پدر و مادر و يك دختر باشند، جد نيز زنده باشد، نصف تركه به دختر، دو ششم به پدر و مادر و يك ششم به جدّ ميّت به ارث مى‌رسد.[5]

آيا استحباب طعمه به جد و جده پدرى ميّت اختصاص دارد يا شامل جد و جده مادرى او نيز مى‌شود؟ مشهور قول دوم است.[6] برخى قدما قائل به قول نخست شده‌اند.[7]

استحباب دادن طعمه مشروط به بيشتر بودن سهم پدر و مادر ميّت از يك ششم (سهم مقررشان) است. بنابر اين، چنانچه سهم هر دو يا يكى از آنان بيش از يك ششم نباشد، دادن طعمه بر ايشان مستحب نيست، مانند اينكه وارثان، پدر، مادر و شوهر ميّت باشند و ميّت برادرى نداشته باشد. در اين فرض سهم پدر از يك ششم بيشتر نيست و در نتيجه دادن طعمه بر او مستحب نخواهد بود؛