كتاب «الاثنى عشرية» در بردارنده هزار حديث در ردّ آنان است. از عنوان ياد شده به
مناسبت در باب طهارت سخن گفتهاند.
صوفيه از
گمراهان و بدعت گذاران در دين به شمار مىروند؛ از اين رو، دورى گزيدن از آنان و
برحذر داشتن مردم از نزديك شدن و ارتباط با ايشان، واجب است( بدعت)؛ چنان كه نشر
افكار و اعتقادات و تكثير كتب آنان كه در بردارنده عقايد باطلشان مىباشد، حرام
است[5]( كتب ضالّه).
آيا آن دسته از
صوفيه كه معتقد به وحدت وجوداند محكوم به كفر مىباشند يا نه؟ البته اين مسئله در
جايى است كه صوفيه به دليل اعتقاد فاسد ديگرى همچون مباح دانستن ارتكاب حرام يا
ترك واجب و يا اعتقاد به سقوط تكليف در دنيا، محكوم به كفر نباشند، زيرا شكى نيست
كه اعتقاد ياد شده و نظاير آن، موجب كفر است.[6]
اما درباره
معتقد به وحدت وجود، برخى گفتهاند: چنانچه قائلان به وحدت وجود ملتزم به احكام
اسلام باشند، محكوم به كفر نيستند، مگر آنكه التزام آنان به لوازم فاسد مذهبشان
معلوم باشد.[7]
برخى گفتهاند:
اگر فرد معتقد به وحدت وجود بين وحدت وجود و تعدد آن به معناى واقعى ـ كه يكى خالق
باشد و ديگرى مخلوق ـ تنافى نمىبيند، محكوم به كفر نيست؛ هرچند ميان آن دو تنافى
واقعى وجود داشته باشد؛ اما اگر از نگاه معتقد به آن، تعدد نباشد محكوم به كفر
است.[8]
برخى ديگر
گفتهاند: اگر مراد از وحدت وجود اين باشد كه حقيقت وجود يكى است؛ ليكن موجود،
متعدد است؛ يكى واجب و ديگرى ممكن و اختلاف ميان وجود واجب و ممكن تنها در مرتبه
است؛ وجودى كه واجب است در بالاترين مرتبه و نامحدود و وجودى كه ممكن مىباشد در پايينترين
مرتبه و محدود قرار دارد، قائل به چنين وحدت وجودى محكوم به كفر نيست، و اگر مراد
اين باشد كه تنها يك وجود و موجود است و آن خدا است و ساير موجودات در حقيقت اطوار
اين موجوداند.