در بريدن دو گوش كه منجر به از بين رفتن حسن شنوايى فرد گردد، دو ديه كامل ثابت است.(9)
(--> شنيدن)
شنيدن
شنيدن [= سَماع]: درك كردن صدا به وسيله حسّ شنوايى.
تفاوت شنيدن و گوش دادن:شنيدن (سماع) اعم از آن است كه فرد از روى قصد صدايى را بشنود يا بدون قصد؛ بر خلاف گوش فرادادن (استماع) كه شنيدن همراه با قصد است. البته در مواردى كه سماع و استماع باهم به كار مىروند، مراد از سماع، شنيدن بدون قصد است.
از عنوان ياد شده به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، تجارت و شهادات سخن گفتهاند.
طهارت:خواب، در حدى كه چشم نبيند و گوش نشنود موجب بطلان وضو مىشود.(1)
صلات:سجده كردن هنگام تلاوت و نيز استماع آيات سجده( -->آيات سجده)واجب است؛ ليكن در صورت شنيدن بدون قصد، در وجوب و يا استحباب سجده اختلاف است. بر عدم وجوب، و استحباب آن ادعاى شهرت، بلكه اجماع شده است.(2)برخى، احتياط وجوبى را در سجده كردن دانستهاند.(3)
حكايت اذان، بدين گونه كه شنونده هنگام شنيدنِ هر يك از فصول اذان، آن را باز گو كند، مستحب است(4)( -->حكايت).
از جمله موارد سقوط اذان و اقامه شنيدن آن از ديگرى است. به تصريح برخى تفاوتى ميان شنيدن اذان و اقامه بدون قصد و با قصد گوش دادن نيست.(5)
هنگامى كه مأموم در دو ركعت اول نمازهاى جهرى صداى امام را مىشنود، آيا خواندن حمد و سوره بر او حرام است يا مكروه؟ در مسئله دو قول وجود دارد.(6)
حدّ ترخّص ـ كه با رسيدن مسافر به آن جا نمازهاى چهار ركعتى قصر و روزه افطار مىشود ـ نديدن ديوارهاى شهر و نشنيدن اذان آن است(7)(--> حدّ ترخّص).
(1)جواهر الكلام 1/ 402 ـ 404 ؛ تحرير الوسيلة 1/ 30