شرط بندى كه در لغت عرب از آن به «رهان» تعبير مى‌شود، عبارت است از قرار دادن مالى معين در وسط براى فرد برنده در قمار، مسابقه و مانند آن. از احكام آن در باب تجارت و سبق و رمايه سخن گفته‌اند.

حكم تكليفى:شرط بندى دو گونه است: حرام و جايز.

الف. حرام:شرط بندى در بازى؛ خواه با آلات قمار(--> آلات قمار)يا آلاتى ديگر، همچون بازى با گردو و نيز شرط بندى در مسابقات ـ جز موارد استثنا شده ـ حرام(1)و مالى كه از اين راه به دست مى‌آيد باطل و تصرف در آن حرام و ضمان آور است.(2)

ب. جايز:شرط بندى در مسابقه اسب دوانى و مانند آن از ديگر چارپايان، همچون شتر و قاطر(--> سبق)و نيز در مسابقه تيراندازى(--> رمايه)جايز است.(3)

شرط تَحَلل --> تحلّل

شرط ذكرى

شرط ذُكرى: شرطى كه در آن علم و آگاهى موضوعيت دارد( -->شرط واجب).

شرط شرعى

شرط شرعى: آنچه تأثير مشروط وابسته به آن است.

شرط شرعى به قول مشهور، در برابر شرط عقلى و عبارت است از آنچه كه مشروط در مقام اثرگذارى خود وابسته به آن است و بدون آن تأثير نخواهد گذاشت، مانند وضو براى نماز كه صحّت نماز به معناى اثر بخشى آن در حصول ثواب و سقوط عقاب و برى شدن ذمّه مكلّف، متوقف بر آن است، هرچند از نظر عقلى نماز بدون آن نيز در خارج تحقق‌پذير است. بر خلاف شرط عقلى كه وجود مشروط وابسته به آن است؛ بدين معنا كه نبود آن مستلزم نبود مشروط است؛ هرچند وجودش مستلزم وجود مشروط نيست، مانند شرط بودن قصد نماز ظهر در نماز ظهر كه از نظر عقلى تحقق عنوان نماز ظهر وابسته به آن است.(1)

• (1)مشارق الشموس/ 8 ؛ التحفة السنية/ 73 ؛ القواعد الفقهية (بجنوردى) 1/ 339 ـ 340 ؛ مصباح الفقاهة 2/ 195
• (1)كتاب المكاسب 1/371 ـ 380
• (2)هداية الطالب 1/ 97 ؛ منهاج الصالحين (خويى) 2 / 7
• (3)جواهر الكلام 28 / 218 ـ 219 .