سرم --> تزريق

سرما --> سردى

سرماخوردگى --> زكام

سرمايه --> رأس المال

سُرمَن رَأى --> سامر

سرمه

سرمه: ماده‌اى جهت زينت و تقويت چشم.

سرمه يا «كحل» بيشتر بر سنگ سرمه (آنتيموان) اطلاق مى‌شود كه در عربى به آن «اثمد» گويند. سنگ سرمه سنگى است به رنگ آبه (سرمه‌اى) كه ساييده و به پلكها و مژه‌ها كشيده مى‌شود. اين سنگ با مواد ديگر نيز مخلوط مى‌گردد. سرمه، بر هر ماده‌اى كه بر چشم كشند و بر نرم شده سولفور آهن يا نقره و بر مخلوطى از آهن و سرب و بعضى مواد ديگر نيز اطلاق مى‌شود.(1)

از احكام آن در بابهايى نظير طهارت، صوم، حج و نكاح سخن گفته‌اند.

سرمه كشيدن بخصوص با «اثمد»، بويژه هنگام خواب در شب مستحب است. چنان كه مستحب است تعداد دفعات سرمه كشيدن در هر بار فرد باشد نه زوج؛ جز هنگام خواب كه مستحب است بر چشم راست چهار و بر چشم چپ سه بار سرمه بكشد.(2)

در حرمت يا جواز استفاده از سرمه دان طلايى يا نقره‌اى اختلاف است.(3)

كشيدن سرمه آميخته با چيز تلخ يا معطر كه طعم آن به حلق مى‌رسد براى روزه دار مكروه است.(4)كشيدن سرمه آميخته با چيز خوش بو بنابر قول مشهور بر محرم حرام است. در حرمت يا جواز كشيدن سرمه غير مخلوط با چيز خوش بو در حال احرام، اختلاف است.(5)

سرمه كشيدن با سرمه سياه و هر چيزى كه به جهت رنگ و مانند آن، زينت محسوب شود، بر زن در عدّه وفات(--> عدّه)حرام است.(6)

• (1)لغت نامه دهخدا؛ فرهنگ معين؛ فرهنگ بزرگ سخن/ واژه‌هاى «سرمه» ، «اثمد»، «سنگ سرمه» ؛ لسان العرب ، واژه «كحل»
• (2)وسائل الشيعة 2/ 99 ـ 102
• (3)جواهر الكلام 6/ 334 ـ 335 ؛ العروة الوثقى 1/ 294 ـ 295
• (4)جواهر الكلام 16/ 317 ـ 318
• (5)18/ 346 ـ 348
• (6)32/ 276 .