سحر

سَحَر: زمان قبل از سپيده دم.

پايان سحر معلوم است؛ زيرا به طلوع فجر صادق متصل است و با طلوع آن، سحر پايان مى‌يابد؛ ليكن در آغاز آن ابهام وجود دارد. برخى، مدت سحر را از آغاز تا پايان، يك ششم پايانى شب ذكر كرده‌اند. سحر به آخر شب، نزديك طلوع فجر و پيش از طلوع فجر نيز تعريف شده است. برخى آن را به يك سوم پايانى شب تعريف كرده و رواياتى را بر آن شاهد آورده‌اند.(1)از احكام مرتبط با اين عنوان در بابهاى صلات، صوم و حج سخن گفته‌اند.

صلات:بهترين زمان براى دعا وقت سحر و دعا كردن در اين وقت مستحب است. در حديثى از امام باقر عليه السّلام آمده است: «بر شما باد به دعا كردن هنگام سحر تا طلوع خورشيد. اين زمان ساعتى است كه درهاى آسمان گشوده، روزيها تقسيم و حاجتهاى بزرگ برآورده مى‌شود».(2)

طلب آمرزش از خداوند متعال در وقت سحر، مستحب مؤكد(3)و در قرآن كريم از ويژگيهاى پرهيزكاران شمرده شده است.(4)

با فضيلت‌ترين زمان خواندن نماز شب، وقت سحر، بويژه نزديك طلوع فجر است(5)( -->نماز شب).

مسواك زدن هنگام سحر براى كسى كه جهت گزاردن نماز از خواب برمى‌خيزد مستحب است.(6)

صوم:سحرى خوردن هنگام سحر براى كسى كه مى‌خواهد روزه بگيرد، بويژه در ماه رمضان مستحب است.(7)

حج:تكرار تلبيه(--> تلبيه)بويژه هنگام سحر بر محرم مستحب است.(8)

• (1)جواهر الكلام 7/ 199 ـ 200
• (2)وسائل الشيعة 7/ 67 ـ 68 ؛ جواهر الكلام 7/ 200
• (3)وسائل الشيعة 7/ 181
• (4)آل عمران/ 17 ؛ ذاريات/ 18
• (5)تحرير الوسيلة 1/ 136
• (6)وسائل الشيعة 2/ 20
• (7)تذكرة الفقهاء 6/ 231 ؛ مفاتيح الشرائع 1/ 256
• (8)جواهر الكلام 18/ 273 ؛ مناسك حج (مراجع)/ 150 .