از راه دور و نيز زيارت امام زمان عجل اللّه‌ تعالى فرجه با توجه كردن و سلام دادن به ايشان زيارت اطلاق شده است. به زيارت كننده «زائر»، به زيارت شونده «مَزور» و به زيارت و نيز مكان و محل دفن مزور «مزار» گويند؛ چنان كه به كلماتى كه معصومان عليهم السّلام بدانها زيارت مى‌شوند، همچون زيارت جامعه كبيره و عاشورا، «زيارت» اطلاق مى‌شود.

از احكام و آداب زيارت در بابهاى طهارت و حج و به مناسبت در باب نذر سخن گفته‌اند. برخى نيز براى آن با عنوان مزار پس از حج و عمره بابى مستقل منعقد كرده و از احكام و آداب آن به تفصيل در اين باب سخن گفته‌اند؛(3)چنان كه برخى با عنوان ياد شده كتابى مستقل نوشته‌اند، مانند مزار ابن قولويه، معروف به كامل الزيارات؛ مزار مفيد؛ مزار ابن مشهدى و مزار شهيد.

زيارت معصومان عليهم السّلام:زيارت رسول اكرم صلّى اللّه‌ عليه و آله، بويژه براى حج گزار مستحب مؤكد است و چنانچه زيارت آن حضرت از سوى همگان ترك شود، بر حاكم اسلامى واجب است مردم را به زيارت وادارد؛(4)از اين رو، برخى، زيارت آن حضرت را در هر سال واجب كفايى دانسته‌اند.(5)

زيارت ديگر انبياى الهى، همچون حضرت هود و صالح و نيز آدم و نوح، دفن شده در جوار مرقد امير مؤمنان على عليه السّلام،(6)همچنين زيارت ائمّه عليهم السّلام بويژه پس از گزاردن حج(7)و نيز حضرت زهرا سلام اللّه‌ عليها در روضه(8)(محدوده بين قبر شريف رسول خدا صلّى اللّه‌ عليه و آله و منبر آن حضرت) مستحب مؤكد و در روايات بر آن تأكيد شده است. در اين ميان زيارت سالار شهيدان، حضرت ابا عبداللّه‌، حسين بن على عليه السّلام از جايگاه و اهميّت ويژه‌اى برخوردار و بر آن تأكيد مضاعف شده است؛ به گونه‌اى كه زيارت آن حضرت در بسيارى از اوقات، اعم از شب و روز، همچون شب و روز عرفه، شبهاى قدر، شب عيد فطر و قربان، روز اول و نيمه رجب، نيمه شعبان و شب و

• (3)تحرير الأحكام 2/ 109 و 117 ؛ الدروس الشرعية 2/ 5
• (4)وسائل الشيعة 14/ 320 ؛ جواهر الكلام 20/ 51 ـ 52
• (5)وسائل الشيعة 14/ 332
• (6)384 و 397 ؛ جواهر الكلام 20/ 103
• (7)وسائل الشيعة 14/ 320
• (8)جواهر الكلام 20/ 85