5 . پاكى از حيض و نفاس در تمامى روز. عروض حيض ونفاس حتى يك لحظه قبل از مغرب موجب بطلان روزه است.

6. در سفر نبودن. سفرى كه موجب قصر نماز مى‌شود، در صورت علم روزه دار به حكم (بطلان روزه در سفر) موجب بطلان روزه واجب نيز مى‌شود، مگر در سه مورد:

اوّل؛ سه روز روزه بدل از قربانى در حج تمتّع( -->حج تمتع)با ناتوانى از قربانى.

دوم؛ بنابر مشهور، هيجده روز روزه بدلِ شترى كه به جهت كفّاره بر كسى كه به عمد قبل از غروب آفتاب از عرفات كوچ كرده، واجب شده است.

سوم؛ بنابر قول مشهور، روزه نذرى كه در سفر بودن يا در سفر و حضر بودن، هردو در آن شرط شده باشد.

در شرط بودن عدم سفر در روزه مستحب اختلاف است. قول منسوب به اكثر فقها، كراهت (به معناى كم بودن ثواب) آن است، جز روزه سه روز (چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه) در مدينه جهت برآمدن حاجت كه به اتفاق، جايز بلكه مستحب است.

7. زيان نداشتن. روزه‌اى كه انسان يقين به زيان داشتن و يا خوف آن را دارد، صحيح نيست.(59)

روزه شخص خوابيده حتى در تمام روز صحيح است، به شرط آنكه شب آن روز نيّت روزه كرده باشد.(60)

روزه كودك مميّز صحيح است و بر ولىّ او مستحب است كودك را جهت تمرين به روزه گرفتن به مقدار توان او، امر كند؛ ليكن در اينكه مبدأ آن شش سالگى، هفت سالگى و يا نه سالگى كودك مى‌باشد، اختلاف است.(61)

بنابر قول مشهور، در روزه مستحب، علاوه بر شرايط ياد شده، عدم اشتغال ذمّه شخص به روزه واجب شرط صحّت آن است.(62)

ب. شرايط وجوب:بالغ و عاقل بودن؛ بيهوش، بيمار و مسافر نبودن و نيز پاكى از حيض و نفاس، شرايط وجوب روزه‌اند.(63)

تلازم بين روزه و نماز:بين اتمام نماز و روزه و قصر نماز و افطار روزه

• (59)جواهر الكلام 16/ 332 ـ 348 ؛ العروة الوثقى 3/ 613 ـ 615
• (60)العروة الوثقى 3/ 617
• (61)617 ـ 618 ؛ مستمسك العروة 8/ 423 ـ 425
• (62)مستمسك العروة 8/425
• (63)العروة الوثقى 3/ 620 ـ 623