نكاح:به گفته برخى در اصل ازدواج، رضايت هر دو شرط است؛ خواه يكى به شمار روند يا دو تا. امّا در مسائل ديگر، بنابر يكى و مؤنث بودن ذوالرأسين، ازدواج با او در عدد زوجات و تقسيم شبها و ديگر احكام، ازدواج با يك زن محسوب مى‌شود. و بنابر دو تا بودن، صحّت عقد ازدواج نسبت به او محلّ اختلاف است.(11)برخى، ذوالرأسين را در نكاح يكى دانسته و حكم زن يا مرد واحد را بر آن جارى كرده‌اند.(12)

ارث:ذوالرأسين در مسئله ارث بنابر تعدد، دو نفر و بنابر اتحاد، يك نفر به شمار مى‌رود.(13)

ذوالفَرض --> ارباب فروض

ذوق عُسَيلَه: چشيدن لذّت آميزش.

عنوان ياد شده از روايات مربوط به حلال شدن زن سه طلاقه بر شوهر اوّل گرفته شده است. «عُسَيله» تصغير «عَسَلَه» به معناى تكه‌اى از عسل است. بسيارى از لغويان و فقها تعبير ياد شده را كنايه از چشيدن لذّت آميزش دانسته‌اند. برخى نيز عسيله را به نطفه معنا كرده و تعبير را كنايه از چشيدن لذت انزال دانسته‌اند.(1)عنوان ياد شده در باب طلاق به كار رفته است.

نزديكى كردن مُحَلِّل با زن سه طلاقه( --> سه طلاقه)در قُبُل به اندازه ختنه‌گاه شرط حلال شدن زن بر شوهر اوّل است و آميزش در دُبُر يا كمتر از ختنه‌گاه در قُبُل كفايت نمى‌كند( --> تحليل). برخى در تحقق «ذوق عسيله» به صرف دخول به اندازه ختنه‌گاه ـ بويژه اگر عنوان ياد شده كنايه از چشيدن لذّت انزال باشد ـ خدشه كرده‌اند.(2)

• (1)لسان العرب و مجمع البحرين/ واژه «عسل»
• (11)العناوين 1/ 70 ـ 72
• (12)قواعد الاحكام 3/ 392 ؛ مسالك الافهام 13/ 259
• (13)جواهر الكلام 39/ 297 ـ 298 .
• (2)العروة الوثقى 5/ 505 ؛ رياض المسائل 11/ 101 ـ 102 ؛ جواهر الكلام 32/ 160 ـ 161 ؛ جامع المدارك 4/ 535 .