آبيارى را مكروه دانسته‌اند.(11)برخى ديگر گفته‌اند: در صورتى كه ترك آبيارى و تضييع درخت مصداق اسراف باشد، ترك آبيارى حرام است.(12)

ساير احكام:اجاره دادن درخت جهت استفاده از ميوه(13)يا سايه آن(14)صحيح است. آميزش( --> آميزش)و تخلّى( --> تخلّى)زير درخت ميوه مكروه است؛ ليكن در اينكه كراهت محدود به درختى است كه بار دارد يا شامل درخت ميوه‌اى كه فعلاً ميوه ندارد نيز مى‌شود، محلّ بحث است.(15)

زمين و آنچه متصل به آن است، مانند درخت، در صورت نجس شدن، با تابيدن خورشيد( --> خورشيد)به آن با شرايطى پاك مى‌شود(16)( --> مطهرات).

( --> باغ)( --> برگ)

درد: احساس ناراحتى از آسيب در بدن.

عنوان ياد شده به مناسبت در باب قسم و حدود به كار رفته است.

مولايى كه قسم خورده برده‌اش را جهت تأديب بزند، مسمّاى زدن كفايت مى‌كند؛ ليكن در اينكه بايد زدن درد آور باشد يا نه، اختلاف است.(1)

شرط تحقق حدّ( --> حدود)و تعزير( --> تعزير)با تازيانه، احساس درد از سوى بزهكار است؛ از اين رو، بنابه تصريح برخى پوشيدن لباس زياد يا ضخيم كه موجب عدم احساس يا كاهش درد گردد، جايز نيست.(2)

( --> بيمارى)

دُرد: مواد ناخالص ته نشين شده مايعات.

از آن به مناسبت در باب تجارت سخن گفته‌اند.

در معامله مايعاتى همچون روغن و شيره، در صورتى كه دُرد آن بيشتر

• (1)جواهر الكلام 35/ 323 ـ 325 ؛ مسالك الافهام 11/ 271 ـ 272
• (11)قواعد الاحكام 3/ 118
• (12)جواهر الكلام 31/ 398
• (13)مستند العروة (الإجارة)/ 370
• (14)345
• (15)جواهر الكلام 2/ 60
• (16)16. العروة الوثقى 1/ 129 ؛ توضيح المسائل مراجع 1/ 119 م 192 .
• (2)جواهر الكلام 41/ 359 .