ورودى بايستد و دعاى وارد شده را بخواند؛(2)چنان كه مستحب است از باب بنى شيبه( --> باب بنى شيبه)داخل شود.(3)همچنين پس از ورود به مسجد، مستحب است مقابلِ درِ كعبه هنگام ورود به آن بايستد و ضمن گرفتن حلقه آن دعاى وارد شده را بخواند.(4)

خروج از مسجد الحرام از باب حنّاطين( --> باب حنّاطين)مستحب است؛(5)چنان كه مستحب است پس از طواف و نماز آن، براى رفتن به صفا جهت سعى از درِ مقابل حجر الاسود خارج شود.(6)البته امروزه با توسعه مسجد الحرام چنين درى بين صفا و مسجد وجود ندارد و آن قسمت ضميمه مسجد شده است.

مستحب است حج گزار هنگام وداع كعبه دستش را بر درِ كعبه بگذارد و بگويد:«المِسْكِينُ عَلى بابِكَ فَتَصَدَّقْ عَلَيهِ بِالجَنَّةِ».(7)

ايستادن بر در مشاهد مشرّفه( --> مشاهد مشرّفه)و خواندن دعاهاى مأثور و اذن دخول، مستحب است.(8)

ورود به مسجد النّبى صلّى اللّه‌ عليه و آله از باب جبرئيل( --> باب جبرئيل)مستحب است.(9)

بنابر قول مشهور، بر اهالى مكّه مكروه است با قرار دادن در و مانند آن براى خانه‌هاى خود مانع ورود حاجيان به آنها گردند. از برخى قدما حرمت آن نقل شده است.(10)

صلح:تمامى كسانى كه درِ خانه‌هايشان به كوچه بن بست باز مى‌شود؛ در مالكيّت آن مشتركند. بر خلاف كسى كه تنها ديوار خانه‌اش به سمت كوچه است، بدون آنكه درى به آن باز باشد. مالك چنين خانه‌اى نمى‌تواند بدون اجازه آنان درى به كوچه باز كند(11)( --> بن بست).

باز كردن در به كوچه غير بن بست جايز است؛ خواه قبل از آن در ديگرى گشوده باشد يا نه.(12)

صيد و ذباحه:در اينكه به صرف بستن در بر روى صيد( --> صيد)تملّك حاصل مى‌شود يا نه، اختلاف است.(13)

حدود:سرقت از خانه در بسته، سرقت از حرز( --> حرز)محسوب مى‌شود و در صورت باز بودن در منزل، با وجود انسانى بيدار در آن اختلاف است. منشأ اختلاف، حرز بودنِ نگاه و مراقبت است.(14)در اينكه سرقت در و قطعات آن،

• (10)الحدائق الناضرة 17/ 350
• (11)منهاج الصالحين (خويى) 2/ 160 ـ 161
• (12)جواهر الكلام 26/ 246
• (13)مسالك الافهام 11/ 523 ؛ مجمع الفائدة 11/ 54
• (14)مجمع الفائدة 13/ 246 ؛ كشف اللثام 10/ 614 ؛ غاية المراد 4/ 253
• (2)16/ 96
• (3)جواهر الكلام 19/ 283
• (4)الحدائق الناضرة 17/ 338
• (5)جواهر الكلام 20/ 66
• (6)19/ 413
• (7)20/ 55
• (8)101
• (9)الدروس الشرعية 2/ 19