عنوان به مناسبت در باب صلات به كار رفته است.

وقت نماز ظهر زوال خورشيد است كه با ميل پيدا كردن آن از دايره نصف النهار از فوق الارض (بالاى افق) به سمت غرب تحقق مى‌يابد( --> زوال). چنان كه نيمه شب زمانى خواهد بود كه خورشيد از تحت الارض (پايين افق) به دايره نصف النهار برسد.(1)

دايره هندى: صفحه شاخص جهت تعيين وقت و ساعت.

براى رسم دايره هندى در زمين مسطّح و صاف، دايره‌اى رسم مى‌گردد، سپس شاخصى نوك تيز به مقدار تقريبى يك چهارم قطر دايره به صورت عمود در مركز دايره نصب مى‌شود. با طلوع آفتاب، سايه شاخص در دو نوبت علامت گذارى مى‌شود: يكى پس از طلوع آفتاب، زمان ورود نوك سايه شاخص در دايره و ديگرى پس از زوال، هنگام خروج سايه از دايره. آنگاه بين دو علامت خطى مستقيم كشيده و سپس نصف مى‌شود و در مرحله آخر، بين نقطه وسط خط و مركز دايره خطى رسم مى‌گردد كه از آن به خطّ نصف النهار تعبير مى‌شود.(1)اين عنوان به مناسبت در باب صلات به كار رفته است.

وقت نماز ظهر هنگام زوال خورشيد و گذشتن آن از خط نصف النهار است. از جمله راههاى تشخيص آن، دايره هندى است كه با ميل پيدا كردن سايه شاخص از روى خط نصف النهارِ دايره هندى به سمت مشرق، زوال تحقق مى‌يابد و وقت نماز ظهر است.(2)البته در علامت بودن اين دايره براى زوال در همه زمانها اشكال شده است. ضمن آنكه اين ادعا كه شاخص در همه مكانها به اندازه يك چهارم قطر دايره است، صحيح نيست؛ زيرا شاخص در مكانهاى با عرض 42 درجه و دو دقيقه به عنوان مثال بايد كمتر از يك چهارم باشد؛(3)از اين رو، گفته‌اند: اندازه شاخص بايد به گونه‌اى باشد كه سايه آن قبل از زوال وارد دايره شود.(4)برخى نيز گفته‌اند: احتياط آن است كه علامت منصوص در

• (1)الحدائق الناضرة 6/ 109 ؛ التنقيح (الصلاة) 1/ 231 .
• (1)جواهر الكلام 7/ 102 ـ 103 ؛ الحدائق الناضرة 6/ 162 ـ 163
• (2)جواهر الكلام 7/ 103 ؛ الحدائق الناضرة 6/ 162
• (3)الحبل المتين/ 137 ـ 138
• (4)التنقيح (الصلاة) 1/ 238