خورشيد، اشياى ياد شده را كه به بول يا ـ بنابر مشهور ـ هر نجاست مايع يا جامد ديگرى كه عين آن زائل شده و رطوبتش باقى مانده، نجس شده باشد، پاك مى‌كند.(1)بنابر قول مشهور پاك كنندگى خورشيد در موارد يادشده همچون پاك كنندگى آب، مطلق است و اختصاص به جهتى خاص ندارد. قول مقابل مشهور، حصول طهارت از حيث جواز سجده بر آن است نه جهات ديگر از قبيل زدن دست تر بر آن.(2)

شرايط:خورشيد با شرايط زير اشياى ياد شده را پاك مى‌كند:

1. خشكىِ نجاست مستند به تابش خورشيد باشد و بين شى‌ء نجس و خورشيد مانعى وجود نداشته باشد؛ بنابر اين، تابيدن خورشيد از پس ابر بر شى‌ء نجس، آن را پاك نمى‌كند، مگر آنكه ابر، نازك باشد و عرفاً مانع محسوب نگردد. همچنين خورشيد به تنهايى چيز نجس را خشك كند؛ بنابر اين اگر شى‌ء نجس به وسيله خورشيد و باد خشك شود، پاك نمى‌گردد، مگر آنكه باد به قدرى كم باشد كه عرفاً نگويند در خشك كردن چيز نجس تأثير داشته است. در اينكه خشك شدن چيز نجس با انعكاس نور خورشيد از مثل آينه موجب پاك شدن آن است يا نه، اختلاف است.

2. زوال عين نجاست قبل از تابيدن آفتاب؛ بنابر اين، نجاستهايى همچون خون كه با خشك شدن، جِرم آن باقى مى‌ماند مشمول اين حكم نيست.

3. تر بودن شى‌ء نجس. در صورت خشك بودن آن، بنابر مشهور ميان متأخران اگر با آب، تر شود و سپس خورشيد آن را خشك كند پاك مى‌گردد.(3)

احكام:خورشيد همان گونه كه ظاهر زمين را پاك مى‌كند باطن آن را نيز كه متصل به ظاهر نجس آن است با تابيدن بر آن و خشك كردن پاك مى‌گرداند.(4)

تخلّى( --> تخلّى)رو به قرص خورشيد و ماه در فضاى باز در صورتى كه حائلى بين عورت و خورشيد يا ماه وجود نداشته باشد بنابر مشهور مكروه است.(5)

• (1)مستمسك العروة 2/ 75 ـ 86
• (2)جواهر الكلام 6/ 253 ـ 258
• (3)260 و 264 ـ 266 ؛ مستمسك العروة 2/ 82 ـ 86
• (4)260 و 264 ـ 266 ؛ مستمسك العروة 2/ 82 ـ 86
• (5)الحدائق الناضرة 2/ 73 ـ 74 ؛ جواهر الكلام 2/ 62 ـ 64