خود به خود بجوشد و بين صورتى كه با آتش بجوشد تفصيل داده و در فرض اوّل قائل به نجاست و حرمت آن شده‌اند.(4)البته اگر مست كننده باشد اختلافى در حرمت آن نيست و بنابر قول مشهور نجس نيز مى‌باشد.(5)

مستحب است جريدتين، در صورت امكان از چوب درخت خرما باشد(6)( --> جريدتين).

صلات:آيا سجده بر هسته جدا شده خرما صحيح است؟ مسئله اختلافى است. بسيارى آن را صحيح دانسته‌اند.(7)

زكات:پرداخت خرما به جهت زكات فطره نزد بيشتر فقها افضل از پرداخت ديگر مواد غذايى همچون گندم، جو و برنج است.(8)

خرما از جمله نُه چيزى است كه زكات به آنها تعلّق مى‌گيرد.(9)زمان تعلّق زكات به خرما بنابر قول مشهور، هنگام زرد يا سرخ شدن آن(10)و زمان پرداخت زكات آن بعد از چيدن آن است(11)و نصاب آن به اعتبار خرماى خشك، سيصد صاع،(12)معادل 288 من تبريز با كسر 45 مثقال است. در مقدار آن به كيلو اختلاف است. 207/847 ، 193/849 و 885 كيلو گرم از جمله اقوال است.(13)

مقدار زكات، يك دهم محصول در صورت مشروب شدن نخلها با آب باران، قنات، سد، نهر و يا رطوبت زمين، و يك بيستم در صورت آبيارى دستى همچون با دلو يا حيوان و يا آب چاه كه با موتور كشيده شود.(14)

صوم:افطار كردن با خرما(15)و نيز خوردن آن پيش از رفتن به نماز در روز عيد فطر مستحب است.(16)

حج:مستحب است حاجى پس از اتمام اعمال حج، هنگام خروج از مكّه معادل يك درهم خرما بخرد و آنها را مشت مشت به فقرا صدقه بدهد.(17)قطع درختان خرما در حرم( --> حرم)جايز است؛ قطع كننده مُحرم باشد يا غير مُحرم.(18)

تجارت:فروختن خرماى موجود بر درخت در برابر خرما از همان درخت و نيز بنابر مشهور در برابر خرما از غير آن درخت، باطل است(19)( --> بيع مزابنه)؛

• (10)214 ؛ العروة الوثقى 4/ 64
• (11)جواهر الكلام 15/ 220 ؛ العروة‌الوثقى 4/ 67
• (12)جواهر الكلام 15/ 207 ـ 208
• (13)توضيح‌المسائل مراجع 2/113ـ 114 م 1864
• (14)جواهر الكلام 15/ 236 ؛ توضيح المسائل مراجع 2/ 118 ـ 121 م 1875
• (15)وسائل الشيعة 10/ 156
• (16)العروة الوثقى 3/ 398
• (17)جواهر الكلام 20/ 68
• (18)18/ 419
• (19)24/ 92
• (4)افاضة القدير/ 131 ـ 132
• (5)جواهر الكلام 6/ 2 ـ 3 ؛ افاضة القدير/ 88
• (6). جواهر الكلام 4/ 239 ؛ منهاج الصالحين (سيد محمدسعيد حكيم) 1/ 91 ؛ مستدرك الوسائل 2/ 214
• (7)العروة الوثقى 2/ 392 ؛ مستمسك العروة 5/ 497 ؛ مهذّب الاحكام 5/ 443 ؛ الاحكام الواضحة (فاضل)/ 127
• (8)جواهر الكلام 15/ 520
• (9)65