عنوان جاهليّت به مقطعى از تاريخ عرب (حدود دو قرن) پيش از ظهور اسلام و بعثت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله ـ كه بت پرستى و نيز جهل و خرافه گرايى از شاخصههاى بارز آن به شمار مىرود ـ اطلاق مىگردد و از آن به مناسبت در برخى ابواب فقه سخن رفته است.
قرآن كريم چهار بار واژه جاهليّت را با نگرش منفى به كار برده و از آن با گمان جاهلى،(1)حكم جاهلى،(2)خود نمايى جاهلى(3)و حميّت و عصبيّت جاهلى(4)تعبير كرده است. علاوه بر آن، به برخى سنن و رسوم جاهلى اشاره و امّت اسلامى را از آنها بر حذر داشته است، از جمله: جابه جا كردن ماههاى حرام(5)(--> نَسىء)، ربا خوارى،(6)قمار بازى، شراب خوارى، استقسام به ازلام(7)(--> ازلام)، مقدّس دانستن بعضى حيوانات يا وقف آنها از قبيل بَحيره(--> بحيره)، وَصيله(--> وصيله)و حام(8)(--> حام)، ظِهار به گونهاى كه حرمت ابدى درپى داشته باشد،(9)محروم كردن زنان از ارث،(10)كشتن فرزندان از بيم فقر،(11)زنده به گور كردن دختران(12)و فرزند خوانده را بسان فرزند واقعى دانستن.(13)
در روايات نيز به برخى اعمال جاهلى اشاره و از آنها نهى شده است، از جمله: غذا خوردن نزد صاحبان مصيبت و عزا،(14)بيع حصاة(--> بيع حصاة)، بيع ملامسه(--> بيع ملامسه)بيع منابذه(15)(--> بيع منابذه)و نكاح شغار(16)(-->شغار).