عذر تا آخر عمر، فردى ديگر مىتواند آن را به نيابت وى انجام دهد. و چنانچه پس از انجام دادن نايب، عذر مكلّف برطرف شود بنابر مشهور واجب است خود، آن را به جا آورد.(9)
نيابت از فرد زنده در مستحباتى كه نيابت پذيرند و مباشرت در آنها شرط نيست، صحيح است.(10)
حيات نوزاد:از نشانههاى حيات نوزاد گريه كردن او پس از تولّد است( --> استهلال). نوزادى كه زنده متولّد شده است، هرچند بعد از آن بميرد از مورّث خود ارث مىبرد.(11)وصيّت( --> وصيّت)براى جنين در شكم مادر صحيح است؛ ليكن استقرار آن منوط به زنده متولّد شدن او است.(12)بنابر قول منسوب به مشهور بر كودكى كه زنده متولّد شده سپس مرده است خواندن نماز ميّت مستحب است.(13)از شرايط آزاد شدن اُمّ وَلَد پس از مرگ مولا اين است كه فرزند وى تا زمان مرگ مولا زنده باشد(14)( --> استيلاد).
حيات غايب:غايبى كه معلوم نيست زنده است يا مرده، نزديكان او بنابر مشهور از وى ارث نمىبرند، مگر آنكه مرگش با بيّنه( --> بيّنه)يا خبر علمآور ثابت گردد، يا متناسب با سنّ غايب، غيبتش آنقدر به درازا بكشد كه به طور معمول انسان در اين مدّت زنده نمىماند.(15)
ديگر احكام:تذكيه ماهى به زنده گرفتن آن از آب است(16)( --> تذكيه)؛ از اين رو، خوردن ماهى زنده پس از گرفتن آن از آب بنابر مشهور جايز است؛ چون تذكيه محقق شده است.(17)همچنين تذكيه ملخ به زنده گرفتن آن است.(18)شرط تحقق ذبح، زنده بودن ذبيحه هنگام ذبح است و در موارد مشتبه بودن حيات، چنانچه پس از ذبح حركتى كه گوياى حيات باشد ـ مانند برهم زدن چشمها ـ از حيوان سر بزند، حكم به زنده بودن آن مىشود. هرچند بسيارى هنگام ذبح استقرار حيات را شرط دانستهاند(19)( --> ذبح).
رضاع( --> رضاع)در صورتى موجب محرميّت مىشود كه كودك به مقدارى كه موجب محرميّت مىگردد از زن زنده شير بخورد.(20)بنابر قول برخى در ثبوت ولايت جدّ پدرى بر باكره( --> باكره)در