و حَىَّ عَلَى خَيْرِ العَمَل)حولقه(لاحَوْلَ وَ لاقُوَّةَ إلاّ باللّه)بگويد.(4)

برخى، حكايت اقامه را نيز مستحب دانسته‌اند.(5)هرچند قول منسوب به مشهور اختصاص استحباب آن به اذان است.(6)

سزاوار است حكايت«قَدْ قامَتِ الصَلاة»بدين گونه باشد:«اَللّـهُمَ اَقِمْها وَ اَدِمْها وَ اجْعَلْنى مِن خَيْرِ صالِحى اَهْلِها».(7)

حكايت اذان در حال نماز نيز بنابر نظر گروهى مشروع است ليكن «حيعلات» را بايد به «حولقه» تبديل كند و در صورت عدم تبديل نماز باطل مى‌شود.(8)

حكايت اذان و اقامه‌اى كه از مثل راديو و تلويزيون غير مستقيم شنيده مى‌شود بنابر تصريح برخى مستحب نيست.(9)

با حكايت همه فصول اذان و اقامه، بدون تبديل «حيعلات» به «حولقه» نيازى به گفتن اذان و اقامه براى نماز نيست. البته برخى اكتفا به حكايت آن دو را به قصد حكايت جهت نماز مقيّد كرده‌اند.(10)

ساير احكام:در صحّت قرائت نماز، قصد حكايت قرآن شرط است؛ از اين رو، اگر حمد و سوره را بدون قصد حكايت قرآن، بلكه تنها به قصد انشاء مضمون آن بخواند نماز باطل خواهد بود(11)( --> قرائت).

در تحقّق غيبت( --> غيبت)فرقى بين قول و فعلى كه حكايت از وجود عيب مى‌كند نيست.(12)

حكايت صدا و لهجه مؤمنان يك منطقه يا قوميت به قصد خنداندن و سرگرمى در صورتى كه موجب هتك حرمت آنان نشود بنابر تصريح بعضى جايز است.(13)

حُكره--> احتكار

حَكَم --> تحكيم

• (10)العروة الوثقى 2/ 421 ؛ مستمسك العروة 5/ 574 ـ 575
• (11)مستند العروة (الصلاة) 3/ 363 ؛ جامع المسائل (بهجت) 1/ 401
• (12)منهاج الصالحين (خويى) 1/ 11
• (13)صراط النجاة 2/ 425 .
• (4)العروة الوثقى 2/ 421
• (5)العروة الوثقى 2/ 421
• (6)مستمسك العروة 5/ 576 ـ 577
• (7)العروة الوثقى 2/ 421
• (8)مستمسك العروة 5/ 578
• (9)تحرير الوسيلة 2/ 629