صرف وجود هريك از اسباب ياد شده بدون نياز به حكم قاضى، ـ جز ورشكستگى و سفاهت ـ در شخص سبب محجوريّت وى مى‌گردد. در ورشكستگى و بنابر قولى در سفاهت تنها با حكم حاكم به حجر، محجوريت ورشكسته و سفيه تحقق مى‌يابد.

آثار:كودك قبل از رسيدن به بلوغ( --> بلوغ)و رشد عقلانى (مقابل سفاهت) از تصرف در اموالش ـ جز آنچه استثنا شده، مانند وصيّت ـ محجور و ممنوع است؛(3)ليكن از تصرفات افزايش دهنده دارايىِ وى همچون تحجير( --> تحجير)، حيازت مباحات( --> حيازت مباحات)و احياى موات( --> احياء موات)ممنوع نيست.(4)

ديوانه نيز از تصرف در اموال خود ممنوع و تصرفاتش باطل است.(5)برده و سفيه بدون اذن ولىّ از تصرف در اموالشان منع مى‌شوند و در صورت تصرف تنها با اجازه ولىّ، تصرفاتشان صحيح خواهد بود.(6)در اينكه زوال حجر سفيه منوط به حكم حاكم شرع است يا نه، اختلاف است.(7)

ورشكسته پس از حكم حاكم به حجر وى از تصرف در اموال خود منع مى‌شود. در اينكه زوال حجر نيز منوط به حكم حاكم است يا نه، اختلاف است.(8)

بنابر قول جمعى از فقها، انسان در بيمارى منجرّ به فوت نمى‌تواند در افزون بر يك سوم از دارايى خود تصرف كند و آن را رايگان به ديگرى بدهد.(9)

حُجُرات؛ سوره: چهل و نهمين سوره قرآن كريم.

عنوان ياد شده در باب صلات آمده است.

بر قرائت سوره حجرات در هر شب يا روز تأكيد شده و در روايتى آمده است: هر كس سوره حجرات را در روز يا شب تلاوت كند از زيارت كنندگان رسول خدا صلّى اللّه‌ عليه وآله خواهد بود.(1)

• (1)كشف‌الغطاء3/474 ؛ وسائل‌الشيعة6/ 255 ـ256 .
• (3)جواهر الكلام 26/ 4
• (4)مصباح الفقاهة 3/ 264 ؛ تحرير الوسيلة 2/ 13
• (5)تحرير الوسيلة 2/ 14
• (6)جواهر الكلام 26/ 58 و 97
• (7)94 ـ 97
• (8)الحدائق الناضرة 20/ 414 ؛ جواهر الكلام 25/ 361
• (9)جواهر الكلام 26/ 63 ـ 64 .