آن، بنابر مشهور خوردن آن حرام است؛ هرچند براى اين كار آموزش ديده باشد. البته اگر قبل از آنكه شكار بميرد، ذبح گردد، خوردن آن حلال خواهد بود(3)( --> آلات صيد).

( --> پرنده شكارى)

چرك: مايع سفيد يا زرد رنگ بر آمده از زخم يا دمل/ جرم تيره رنگ و معمولاً چربِ نشسته بر بدن، لباس و مانند آن.

از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، حج، نكاح و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.

چرك برآمده از زخم در صورتى كه آلوده به خون نباشد پاك است.(1)خون ناشى از زخم بدن قبل از بهبود زخم در نماز مَعفُوّ است. همچنين چرك آن، حتّى در صورت آلودگى به خون(2)( --> خون).

چرك برآمده از بدن بر اثر كيسه كشيدن در حمّام و مانند آن پاك است.(3)البتّه چرك بدن كافر به تبعيّت از بدن او نجس است كه با اسلام آوردن وى، بدن و نيز چرك آن پاك مى‌گردد.(4)

چرك بدن اگر جزء بدن به شمار رود ـ مانند چركهايى كه با كيسه كشيدن و مانند آن از پوست جدا مى‌شود ـ مانع وضو و غسل نيست و ازاله آن واجب نخواهد بود؛ امّا اگر عرفاً جزء بدن به شمار نرود در صورتى كه مانع رسيدن آب شود، ازاله آن لازم است.(5)

بنابر قول مشهور، ازاله كثافت زير ناخن ميّت با خلال مكروه است.(6)برخى قدما حكم به عدم جواز آن كرده‌اند.(7)

كثافت زير ناخن دو حالت دارد. اگر محلّ آن از باطن محسوب گردد ـ مانند موردى كه ناخن در حدّ متعارف باشد نه بلندتر ـ ازاله آن واجب نيست؛ ليكن اگر از ظاهر شمرده شود و كثافت، مانع رسيدن آب به زير آن باشد، در وجوب ازاله آن مطلقا يا عدم وجوب مطلقا(8)و يا وجوب، تنها در صورتى كه كثافت بيش از حدّ متعارف باشد، اختلاف است. قول اوّل به مشهور نسبت داده شده است.(9)

• (1)جواهر الكلام 6/ 84
• (2)العروة الوثقى 1/ 202 ـ 204
• (3)مستند الشيعة 15/ 299 ـ 300 ؛ جواهر الكلام 36/ 40 .
• (3)منتهى المطلب 3/ 209
• (4)العروة الوثقى 1/ 271
• (5)361 ؛ التنقيح (الطهارة) 4/ 116 ـ 117
• (6)الحدائق الناضرة 3/ 468
• (7)الخلاف 1/ 695
• (8)مصباح المنهاج 2/ 284 ـ 285 ؛ منهاج المؤمنين 1/ 68
• (9)الحدائق الناضرة 2/ 250 ؛ مستمسك العروة 2/ 353 ـ 354 ؛ هداية العباد (گلپايگانى) 1/ 24 ؛ وسيلة النجاة/ 23