از چهار جهت به اندازه ده ذراع(--> ذراع)فاصله باشد.(7)

بنابر قول منسوب به مشهور، حج تمتّع وظيفه كسى است كه فاصله محلّ زندگى‌اش تا مكّه يا مسجد الحرام ـ بنابر اختلاف اقوال ـ از هر جهت شانزده فرسخ (حدود 86 كيلومتر) باشد.(8)

جهت صدور-->ترجيح جهتى

جُهد مُقِلّ: تلاش نادار.

عنوان ياد شده در روايتى از امام صادق عليه السّلام(1)و به تبع در باب زكات آمده است. مفاد روايت اين است كه بافضيلت‌ترين صدقه‌ها صدقه كسى است كه خود به مالى كه صدقه مى‌دهد نيازمند است؛ زيرا چنين صدقه‌اى، مصداق ايثار و مقدم داشتن ديگرى بر خود مى‌باشد و خداوند در قرآن كريم از چنين فردى ستايش كرده است.(2)البته در روايتى ديگر، بهترين نوع صدقه، صدقه از سر بى نيازى دانسته شده است.(3)

برخى در مقام جمع بين دو روايت گفته‌اند: مراد از بى نيازى در روايت دوم، سخاوت نفس و قوّت اراده به جهت اطمينان داشتن به خدا است ـ نه بى نيازى ظاهرى و مادّى ـ بدين معنا كه از روى سخاوت و با ميل درونى و خاطرى آسوده صدقه دهد.(4)بنابر اين، بين مفاد دو روايت تنافى اى وجود ندارد.

برخى ديگر گفته‌اند: مورد روايتِ نخست جايى است كه صدقه دهنده تنها باشد و عيال واجب النفقه نداشته باشد، امّا روايت دوم ناظر به صدقه دهنده عيال وار است كه مازاد بر مخارج آنان را صدقه مى‌دهد.(5)

برخى نيز گفته‌اند: حديث اوّل ناظر به كسى است كه توان و تحمل صبر را دارد؛ اما حديث دوم ناظر به فردى است كه چنين تحمل و توانى را ندارد.(6)

• (1)وسائل‌الشيعة 9/ 432
• (2)
• (3)الكافى (كلينى) 4/ 26 ؛ وسائل الشيعة 9/ 426 و 430
• (4)مجمع البحرين/ واژه «جهد»
• (5)الدروس الشرعية 1/ 255 ؛ وسائل الشيعة 9/ 429 ـ 431 ؛ مجع البحرين/ واژه «جهد»
• (6)روضة المتقين 3/ 213 .
• (7)8/ 352 و 360
• (8)الروضة البهية 2/ 204 ؛ العروة الوثقى 4/ 599 ـ 600 .