برام

بِرام: ديگهاى سنگى.

برام ـ جمع «بُرمه» ـ از سنگى معروف در حجاز و يمن ساخته مى‌شد(1)برام بر سنگ يا معدن برام با حذف مضاف اطلاق شده است و مراد از برام در كلمات فقها حجر البرام يا معدن البرام است. از اين عنوان به‌مناسبت در بابهاى طهارت، حج و احياء موات ياد شده است.

در اينكه تيمّم(-->تيمّم)بر سنگ سخت بدون غبار مانند سنگ برام در حال اختيار جايز مى‌باشد يا نه، اختلاف است.(2)

از اعمال حج، رمى جمره(-->رمى جمره)است. در رمى شرط است كه با سنگ‌ريزه (حصا) انجام شود. در اينكه رمى با سنگهاى معدنى نظير سنگ برام صحيح است يا نه، اختلاف مى‌باشد.(3)

معادن بر دو قسم است. معدن آشكار كه دستيابى به جوهر آن نياز به تلاش ندارد و معدن پنهان. معدن آشكار با حيازت(-->حيازت مباحات)تملّك مى‌شود نه با احياء(-->احياء موات). فقها معدن برام را از معادن آشكار برشمرده‌اند(4)(-->معدن).

برج

برج: آشيانه پرندگان/ هريك از خانه‌هاى دوازده‌گانه منطقة البروج.

برج به معناى اوّل به آشيانه برج مانند و مدوّرى گفته مى‌شود كه كبوترهاى اهلى را در آن جاى دهند؛ چنان‌كه به ساختمانى كه به منظور گردآورى كود و فضله پرندگان، بويژه كبوتران در مزارع ساخته مى‌شود نيز اطلاق مى‌گردد. از آن به مناسبت در باب صيد و ذباحه سخن رفته است.

صرف ورود كبوترى كه مالك ندارد به برجى، موجب مالكيت صاحب برج نسبت به آن نمى‌شود مگر آنكه انگيزه وى از ساختن برج تملّك چنين كبوترى باشد. در اين صورت حصول تملّك به

• (1)النهاية (ابن اثير)/ واژه «برم»
• (2)المعتبر 1/ 376 و مدارك الاحكام 2/ 199
• (3)الخلاف 2/ 342 ؛ جواهر الكلام 19/ 93 ـ 94
• (4)قواعد الاحكام 2/ 271 ؛ جواهر الكلام 38/ 101 .