منشأ بوى بد دهان گاه وجود باقى‌مانده غذا لاى دندان و زردى آن است و گاه بيمارى ناشى از معده. موضوع سخن در اين مقاله جهت دوم است.

بوى بد دهان در غلام و كنيز از عيوب شمرده شده و براى خريدار ـ درصورت جهل به آن هنگام معامله ـ موجب ثبوت خيار(-->خيار)مى‌گردد.(1)برخى عيب بودن آن را منوط به عدم قابليت درمان دانسته‌اند.(2)برخى ديگر آن را تنها در كنيز عيب شمرده‌اند؛ ليكن وجود بخر را در غلام به سبب خروج وى از حالت طبيعى انسان موجب ثبوت خيار دانسته‌اند.(3)بعضى فقها مطلقا آن را عيب نشمرده‌اند(4)و بالاخره بعضى ديگر، عرف را معيار قرار داده و گفته‌اند: اگر به نظر عرف، عيب شمرده شود موجب ثبوت خيار است.(5)

برخى گفته‌اند: با وجود بوى بد در فرج كنيز، خريدار مى‌تواند معامله را بر هم زند.(6)

بخس

بَخْس:كم‌گذاشتن در معامله از روى خيانت و ظلم(1)(-->كم فروشى).

بخقاء

بَخْقاء: حيوان كور.

از آن به مناسبت در باب حج سخن رفته است.

قربانى در حج از نظر خلقت بايد تام باشد؛ از اين‌رو قربانى كردن حيوان كور مجزى نيست.(1)

بخل

بخل: رذيله‌اى اخلاقى.

بخل در مقابل جود و سخاوت، عبارت است از خوددارى صاحب نعمت از انفاق آنچه خداوند به وى ارزانى داشته در جايى كه انفاق محبوب و مطلوب است. در آيات متعدّد(1)و روايات بسيار از اين رذيله اخلاقى نكوهش شده و پيامدهايى فردى و اجتماعى ـ همچون از دست دادن

• (1)؛
• (1)مصباح الفقاهة 1/ 242 .
• (1)تذكرة الفقهاء 8/ 314 ؛ جواهر الكلام 19/ 139 ـ 140 .
• (1)المهذب 1/ 398 ؛ الجامع للشرائع/ 267 ؛ تذكرة الفقهاء 11/ 193
• (2)قواعد الاحكام 2/ 72
• (3)مختلف الشيعة 5/ 191
• (4)المبسوط 2/ 130
• (5)جواهر الكلام 23/ 260
• (6)تذكرة الفقهاء 11/ 193 .