ذيحجّه ـ كه اوّلى در افطار و عدم افطار و دومى در برگزارى مناسك حج تأثيرگذار است ـ آيا عمل به مقتضاى تقيّه مجزى است و پس از بر طرف شدن موضوع تقيّه، قضاى آن واجب نيست؟ برخى به كفايت عمل انجام شده تصريح كرده‌اند؛(23)ليكن در خصوص افطار روزه روزى كه به عنوان عيد فطر معرفى شده از روى تقيّه، فتوا به قضاى آن داده شده است؛ زيرا ترك عمل از سوى مكلّف موجب سقوط قضاى آن نمى‌شود.(24)

تقيّه در برابر غير مخالف:مشروعيت تقيّه اختصاص به تقيّه در برابر مخالفان ندارد؛ بلكه در صورت تحقق موضوع آن، تقيّه در برابر كافران و حاكمان ستمگر از شيعه نيز مشروع و جايز است.(25)

تقييد

تقييد: مقابل اطلاق.

تقييد عبارت است از اينكه متكلّم با ذكر قيد يا شرطى لفظ مطلق را از گستره شمول و شيوع آن خارج و دلالت آن را در قلمرو قيد يا شرطِ ذكر شده محدود كند، مانند لفظ{رقبة }در جمله{أَعْتِقْ رَقَبَةً }

• (23)جواهر الكلام 19/ 32 ؛ فقه الصادق 11/ 427 ـ 428 ؛ القواعد الفقهية (مكارم) 1/ 466
• (24)جواهر الكلام 16/ 258 ؛ القواعد الفقهية (مكارم) 1/ 466 ـ 469
• (25)التقية (شيخ انصارى)/ 45 ؛ فقه‌الصادق 11/ 443 ؛ القواعد الفقهية (مكارم) 1/ 459 .