در موارد شكستگى استخوان و در مثل جائفه(-->جائفه)و مأمومه(-->آمّه)جارى نمى‌گردد.(2)

تَغسيل -->غُسل

تغليب

تَغليب: غلبه دادن حكمى بر حكمى ديگر در يك موضوع.

از آن در بابهايى نظير طهارت، نكاح، تدبير، صيد و ذباحه و لقطه سخن رفته است.

مهم‌ترين موارد تغليب در فقه عبارت است از:

1. تغليب حرام بر حلال:از جمله قواعد مورد استناد فقها قاعده تغليب حرام بر حلال است(-->قاعده تغليب). البتّه كلّيت اين قاعده محل اختلاف و اشكال مى‌باشد؛(1)ليكن در مواردى به آن عمل شده است، مانند مورد شبهه محصوره(-->شبهه محصوره)همچون اشتباه آبى بين آب غصبى و آب مباح كه بنابر مشهور از هر دو بايد اجتناب كرد. يا اشتباه گوشتى، بين گوشت تذكيه شده و غير آن كه اجتناب از آن بنابر قول مشهور واجب است. هنگام شك در تذكيه به جهت شك در تحقّق شرايط آن در شبهه موضوعى(-->شبهه موضوعى)اجتناب از گوشت مشكوك التذكيه واجب است(-->تذكيه).

2. تغليب حُرّيت بر بردگى:در دَوَران امر بين حرّيت و بردگى، غلبه با حرّيت است؛(2)از اين‌رو، بنابر مشهور اگر مولا بعض برده را آزاد كند آزادى به تمام برده سرايت مى‌نمايد؛ هرچند مولا به مقدار همان بعض مالك برده باشد(3)(-->عتق). همچنين بنابر مشهور فرزندى كه يكى از والدين او حُرّ و ديگرى برده است، به حُرّ ملحق مى‌شود و محكوم به حرّيت خواهد بود.(4)

3. تغليب اسلام بر كفر:جانب اسلام بر جانب كفر غلبه دارد؛ از اين‌رو، با مسلمان بودن يكى از پدر و مادر، فرزند نابالغ آنان محكوم به اسلام خواهد بود(5)و نيز كودك پيدا شده در سرزمين اسلام يا در سرزمين كفر كه مسلمانان نيز در

• (1)مستمسك العروة 14/ 99
• (2)شرائع الإسلام 4/ 1007 ؛ جواهر الكلام 42/ 354 ـ 355 .
• (2)مختلف الشيعة 7/ 264 ؛ ايضاح الفوائد 1/ 231
• (3)جواهر الكلام 34/ 152 ـ 154
• (4)30/ 213
• (5)38/ 183 و 39/ 25