مطلوبيت عمل همچنان به قوّت خود باقى است، مانند اقامه هر يك از نمازهاى يوميّه در وقت خود كه علاوه بر مطلوبيت نفس نماز، اقامه آن در وقت، مطلوب است و با فوت وقت، مطلوبيت نماز همچنان باقى است و وجوبش ساقط نمى‌گردد. در نتيجه قضاى آن واجب خواهد بود.(1)

بسيارى از خصوصيات وارد شده در اعمال مستحب،(2)همچنين بيشتر سوره‌هاى سفارش شده در نمازهاى نافله از باب تعدّد مطلوب است.(3)

تعدّد مطلوب داراى آثارى است كه به نمونه‌هايى از آن در بابهاى صوم، حج، اجاره و وقف اشاره مى‌شود.

صوم:اگر روزه روز خاصّى به نذر بر مكلّف واجب گردد و او به جهت مانعى نتواند آن روز را روزه بگيرد، نذرش باطل و قضاى آن ساقط مى‌گردد، ليكن اگر نذر يادشده به نحو تعدّد مطلوب باشد، نذر باطل نمى‌شود و بايد روز ديگرى روزه بگيرد.(4)

حج:هزينه حج كسى كه وصيّت كرده فردى خاص به نيابت او حج مستحب بگزارد، از ثلث مال تأمين مى‌شود؛ ليكن اگر وصىّ، جز به اجرتى بيشتر از ثلث، نيابت را نپذيرد، وصيّت باطل مى‌شود مگر آنكه وصيّت به‌گونه تعدّد مطلوب باشد كه در اين صورت، به فردى ديگر واگذار مى‌شود.(5)

اجاره:كسى كه براى بردن كالايى به جايى مشخّص و در زمانى معيّن اجير شده است، چنانچه در اثناى راه مانعى از ادامه سفر پيش آيد، اجاره باطل مى‌شود. در اين فرض اگر مورد اجاره، رساندن كالا به مقصد تعيين شده باشد، فردِ از راه باز مانده، مستحق دستمزد نيست، ليكن اگر مورد اجاره، مجموع سفر و رساندن كالا به‌گونه تعدّد مطلوب باشد، اجير به مقدار مسافت پيموده استحقاق اجرت دارد.(6)

وقف:اگر ملكى مانند مغازه براى مثلا مسجدى وقف گردد، در فرض خراب شدن مسجد و عدم امكان تعمير آن، اگر وقف به نحو تعدّد مطلوب باشد، در آمد آن در مسجدى ديگر صرف مى‌شود.(7)

• (1)مصباح الفقيه 4/ 123 ـ 124
• (2)3/ 141
• (3)العروة الوثقى 1/ 646
• (4)كلمة التقوى 1/ 172 ـ 173
• (5)تحرير الوسيلة 1/ 398
• (6)منهاج الصالحين (خوئى) 2/ 101
• (7)247 .