از تخيّل به معناى اوّل به مناسبت در باب صوم و حج سخن رفته است.
خارج كردن منىّ با قصد، به تخيّل صورتهاى شهوت بر انگيز از مصاديق استمناء(-->استمناء)به شمار رفته و موجب بطلان روزه و ثبوت كفّاره(-->كفّاره)خواهد بود.(1)
در حرمت استمناء بر مُحرم و موجب بودن آن براى كفّاره، فرقى بين اسباب آن از قبيل ملاعبه و تخيّل نيست.(2)
بنابر تصريح برخى، بر حرمت صرف تخيّل صور شهوت انگيز بدون قصد انزال، دليلى وجود ندارد؛ هرچند ترك آن ـ به جهت بيم وقوع در گناه ـ بهتر است.(3)
(-->اخطار)
از تخيّل به معناى دوم در بابهايى نظير اجتهاد و تقليد، طهارت و صلات به مناسبت سخن گفته شده است كه به نمونههاى از آن اشاره مىشود.
اجتهاد و تقليد:هرگاه كسى از مجتهدى به خيال زيد بودن تقليد كند، سپس معلوم شود عمرو بوده است، با مساوى بودن هر دو از جهت فضيلت، تقليدش صحيح است؛ مگر آنكه تقليد، حيث تقيّد به زيد داشته باشد؛ بدين معنا كه قصدش تنها تقليد از زيد بوده نه كسى ديگر. برخى در اين فرض، صحّت تقليد