كعبه:تبرّك جستن به كعبه و اركان آن بويژه ركن حجر الاسود و ركن يمانى با چسبانيدن شكم و صورت به آنها و بوسيدن و مانند آن، مستحب است(10)(-->استلام).

زمزم:تبرّك جستن به آب زمزم با نوشيدن و همراه بردن آن، مستحب است(11)(-->آب زمزم).

آثار تبرّك:قصد تبرّك، آثارى دارد، ازجمله:

1. رفع مانعيّت:اگر فردى بگويد: من فردا روزه‌دار هستم إن شاء اللّه، در صورتى كه قصد وى از گفتن{إن شاء اللّه }تبرّك جستن به آن باشد، صحيح است؛ چون منافات با جزم ـ كه از شرايط نيّت است ـ ندارد.(12)

اگر شخصى در پى اجراى صيغه طلاق(-->طلاق)، عتق(-->عتق)، نذر(-->نذر)، اقرار(13)(-->اقرار)يا ظهار(14)(-->ظهار)به قصد تبرّك{إن شاء اللّه }بگويد، مانع صحّت نيست، بر خلاف صورتى كه قصد گوينده مشروط كردن عقود يادشده به آن باشد.

گفتن{إن شاء اللّه }به قصد تبرّك، بنابر قولى به انعقاد قَسم ضرر نمى‌رساند؛(15)ليكن معروف ميان فقها آن است كه گفتن جمله يادشده حتّى با قصد تبرّك مانع انعقاد قَسم است(16)(-->قسم).

2. وجوب احترام:احترام تربت معصومان عليهم السّلام كه به قصد تبرّك و شفا برداشته مى‌شود، واجب است(-->احترام)؛ از اين‌رو استنجاء به آن(-->استنجاء)و نجس كردن آن حرام، بلكه بنابر قول برخى ازاله نجاست از آن نيز واجب مى‌باشد.(17)بعضى در وجوب ازاله تأمّل كرده‌اند.(18)

3. تحريم عمل:روزه گرفتن در روز عاشورا به قصد تبرّك حرام، بلكه از بزرگ‌ترين محرّمات است.(19)

(-->اسماء متبرّكه)

• (10)جواهر الكلام 19/ 361
• (11)المقنعة/ 420 ؛ المبسوط 1/ 354
• (12)تذكرة الفقهاء 6/ 10
• (13)الدروس الشرعية 2/ 165
• (14)جواهرالكلام 33/ 142
• (15)نهاية المرام 2/ 331
• (16)الروضة البهية 3/ 52 ـ 53 ؛ جواهر الكلام 35/ 243
• (17)جواهر الكلام 2/ 52 و 6/ 98 ـ 99 ؛ العروة الوثقى 1/ 90 ـ 91
• (18)مصباح الفقيه 8/ 57 ـ 58
• (19)مستند العروة (الصوم) 2/ 305 .