پنجه ـ كه در كلام عرب از آن به «مِخْلَب» تعبير مىشود ـ در حيوان به منزله ناخن در انسان مىباشد و از آن در بابهاى طهارت، صلات، صيد و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
از نشانههاى حرام گوشت بودن حيوان داشتن پنجه است؛ خواه از پرندگان باشد، مانند باز، عقاب، شاهين و كركس و يا غير پرندگان، همچون شير، پلنگ و گرگ.(1)
پنجه حيوان مرده همچون مو و پشم آن كه داراى روح نيستند پاك است، مگر حيوان نجس العين (سگ و خوك) كه تمام اجزاى آن نجس است.(2)حيوان پنجهدار بنابر قول مشهور قابل تذكيه(-->تذكيه)است؛ بنابر اين جسد آن با تذكيه پاك مىشود و استفاده از پوست، پشم و موى آن در غير نماز اشكال ندارد هرچند خوردن گوشت آن مطلقا حرام است.(3)
پند
پند: اندرز، نصيحت.
از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، امر به معروف و نهى از منكر، نكاح، لعان و قضاء سخن رفته است.
طهارت:خواندن شعر در مسجد مكروه است مگر آنكه مشتمل بر پند و نصيحت و مانند آن باشد.(1)
صلات:در خطبههاى نماز جمعه، موعظه كردن مردم با سفارش به تقوا و ترغيب به اطاعت خداوند متعال و اجتناب از گناه و مانند آن، واجب است. برخى، موعظه را در خطبه دوم واجب ندانستهاند هرچند آن را موافق با احتياط شمردهاند.(2)