پا

پا: از اعضاى بدن.

پا، عضوى از بدن است كه از بيخ ران تا سرپنجه پا ـ يعنى ران، زانو، ساق و قدم ـ را دربر مى‌گيرد و گاه به قسمت زيرين يعنى قدم - كه از مفصل ساق (مچ پا) تا سرپنجه انگشتان است ـ اطلاق مى‌شود. از اين عنوان در بابهاى طهارت، صلات، حج، جهاد، كفّارات، صيد و ذباحه، اطعمه و اشربه، حدود، قصاص و ديات سخن رفته است.

طهارت:مسحِ روى قدم(-->مسح)از سر انگشتان تا كعب (برآمدگى روى قدم يا مفصل) از واجبات وضو است(1)(-->وضو). بنابر قول منسوب به مشهور واجب است محتضرِ مسلمان را رو به قبله بخوابانند؛ بدين حالت كه او را بر پشت قرار داده و پاهايش را به سمت قبله دراز كنند(2)(-->احتضار).

نهادن ميّت در ميان دو پا هنگام غسل دادن او، كراهت دارد.(3)بيرون آمدن كسى كه ميّت را در قبر نهاده از سمت پاى وى مستحب است(4)و نيز مستحب است ورود به دستشويى با پاى چپ و خروج از آن با پاى راست باشد.(5)تكيه بر پاى چپ هنگام تخلّى(6)(-->تخلّى)و ريختن آب سرد روى پا هنگام بيرون آمدن از حمام(7)مستحب است.

زمين با شرايطى كف پاى نجس شده را پاك مى‌كند(8)(-->مطهِّرات).

صلات:مستحب است در ورود به مسجد، پاى راست و در خروج از آن پاى چپ مقدّم شود.(9)پوشاندن قدم ـ اعم از ظاهر و باطن آن ـ درحال نماز بنابر مشهور بر زن واجب نيست.(10)تكيه بر دو پا در حال قيام(-->قيام)بنابر قول برخى واجب است.(11)

موارد زير در قيام نماز مستحب است: جمع كردن ميان دو قدم و به هم چسبانيدن آنها براى زن(12)و باز كردن و فاصله انداختن

• (1)جواهرالكلام2/ 208ـ 209
• (10)جواهرالكلام 8/171 ـ 172
• (11)مستمسك العروة 6/ 106ـ 109
• (12)العروة الوثقى2/614
• (2)4/ 6
• (3)155
• (4)309
• (5)العروة الوثقى 1/ 326
• (6)منهاج الصالحين (خوئى) 1/ 23
• (7)الحدائق الناضرة 5/ 536
• (8)جواهر الكلام 6/ 306
• (9)العروة الوثقى 2/408