خيار تأخير(-->خيار تأخير)، خيار رؤيت(-->خيار رؤيت)و خيار عيب(-->خيار عيب)در بيع شخصى جارى است.

(-->بيع)

بيع شرط

بيع شرط[= بيع خيار؛ بيع وفاء]:فروش كالا با شرط حقّ فسخ براى فروشنده.

بيع شرط عبارت است از معامله‌اى كه در آن براى فروشنده در مدّتى معيّن درصورت باز پس دادن بهاى كالا به خريدار، حقّ خيار(-->خيار)شرط مى‌گردد، مانند آنكه فروشنده خانه هزار تومانى را به دويست تومان بفروشد و با خريدار توافق كند چنانچه ظرف يك سال پس از معامله بهاى خانه را به وى برگرداند حقّ فسخ معامله را داشته باشد.(1)اين عنوان در باب تجارت آمده است.

شرط صحّت بيع شرط آن است كه دو طرف در معامله قصد جدّى داشته باشند.(2)اگر فروشنده سر مدّت، بهاى كالا را بر نگرداند بيع لازم و حقّ فسخ وى ساقط مى‌شود.

اگر جنس فروخته شده منفعت و حاصلى داشته باشد تا زمان فسخ از آنِ خريدار است. درصورت تلف نيز از مال خريدار تلف شده است.(3)در اينكه معامله به محض بازگرداندن بهاى كالا باطل مى‌شود يا پس از آن نياز به فسخ دارد ـ مانند آنكه بعد از باز پس دادن پول بگويد معامله را فسخ كردم ـ اختلاف است.(4)خريدار بايد عين ـ نه مثل يا قيمت ـ كالاى مورد معامله را به فروشنده بازگرداند. مگر آنكه در معامله جز آن شرط شده باشد.(5)

بيع شرعى

بيع شرعى:داد وستد داراى اثر ازنظر شرع.

معامله‌اى كه از نظر شرع موجب نقل و انتقال از دو طرف مى‌گردد بيع شرعى

• (1)جواهر الكلام 23/ 36 ـ 38 ؛ توضيح المسائل مراجع 2/242 م 2126
• (2)جواهرالكلام 23/36 ؛ توضيح المسائل 2/ 246 م 2126
• (3)جواهر الكلام 23/ 36 ـ 39
• (4)23/ 37 ـ 39 ؛ كتاب البيع (امام خمينى) 4/ 344 ـ 345
• (5)جواهرالكلام 23/ 40 .