به عقد بيع از آن جهت كه سبب انتقال كالا به خريدار و بهاى آن به فروشنده مىگردد، بيع سببى اطلاق مىشود، مقابل بيع مسبّبى(-->بيع مسبّبى).
بيع سلف
بيع سَلَف[= بيع سَلَم]:معامله كالاى مدّتدار به بهاى نقد.
در بيع سلف برخلاف بيع نسيه، كالا، مدّتدار است (كلّى در ذمّه) ليكن بهاى آن نقد پرداخت مىگردد، مانند آنكه كشاورزى يك تن گندم را ـ كه يك ماه بعد تحويل دهد ـ به صد هزار تومان نقد بفروشد. در معامله سلف به خريدار{مُسْلِم }به بهاى پرداختى{مُسْلَم }، به كالا{مُسْلَمٌ فيه }و به فروشنده{مُسْلَمٌ لَه }گفته مىشود. از اين عنوان در باب تجارت سخن رفته است.
حكم:بيع سلف به اتفاق همه فقها جايز و مشروع است.(1)
مورد عقد:آنچه به سلف فروخته مىشود و نيز بهاى آن يا كالا است و يا پول. فروختن كالاى سلفى در ازاى پول و نيز عكس آن، يعنى فروختن پول سلفى در ازاى كالا به اتفاق همه، همچنين بنابر مشهور فروختن كالاى سلفى در برابر كالاى نقدى ـ اعم از آنكه هر دو كالا از يك جنس باشند يا از دو جنس ـ جايز است؛ ليكن فروختن پول سلفى در ازاى پول درصورتى كه هر دو از جنس طلا (دينار) و نقره (درهم) باشند جايز نيست؛ هرچند جنس پول باهم متفاوت باشد، مانند آنكه يكى از جنس طلا و ديگرى از جنس نقره باشد. ليكن بيع سلف در پول از جنس اسكناسهاى رايج امروزى جايز است(2)(-->پول).
اركان:معامله سلف همچون ديگر معاملات داراى سه ركن است.
1. صيغه عقد (ايجاب و قبول):در بيع سلف هر يك از فروشنده يا خريدار مىتواند