ليكن نمى‌تواند كالا را نزد خود نگه دارد و مقدار افزون بر قيمت تمام شده را كه فروشنده خبر داده بود از قيمت كالا كم كرده و به فروشنده نپردازد.(4)

برخى از قائلان به حرمت فروختن كالاى كيلى يا وزنىِ خريدارى شده، قبل از قبض آن، بيع توليه را از اين حكم استثنا كرده و آن را نسبت به كالاى مزبور پيش از قبض جايز دانسته‌اند.(5)

بيع جَزاف -->بيع مُجازَفَه

بيع حبل الحبله

بيع حَبَل الحَبَلَه:از دادوستدهاى جاهلى.

بيع يادشده عبارت است از خريد و فروش نتاجِ نتاج، يعنى فرزند جنين موجود در رحم شتر و يا فروختن كالا به مبلغى كه زمان باز پرداخت آن، باردار شدن جنين فعلى باشد. از اين عنوان در باب تجارت نام برده شده است.

بيع ياد شده كه در زمان جاهليت رواج داشته از سوى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نهى شده و به دليل وجود جهالت و غرر(-->قاعده غرر)در آن، باطل است.(1)

بيع حصاة

بيع حِصاة:از داد و ستدهاى دوران جاهلى.

«حصاة» به معناى سنگ‌ريزه است. از بيع حصاة تفسيرهاى گوناگونى شده است، از جمله:

1. فروشنده و خريدار پس از تعيين بهاى كالا توافق مى‌كردند از چند كالايى كه نزد فروشنده است، خريدار سنگ‌ريزه‌اى به سوى آنها پرتاب كند، به هر يك اصابت مى‌كرد همان، كالاى مورد معامله در برابر بهاى تعيين شده، بود.

2. در خريد و فروش زمين، پس از آنكه بهاى آن تعيين مى‌شد، ريگى از محلّ مورد توافق پرتاب مى‌گشت و مبيع (كالاى مورد معامله) عبارت بود از حدّ فاصل ميان محلّ پرتاب و محلّ اصابت سنگ.

3. پس از توافق مقدّماتى نسبت به تعيين كالا و بهاى آن، در مرحله اجرا و

• (1)نهاية الإحكام 2/ 509 ؛ جامع المقاصد 4/ 52 .
• (4)جواهر الكلام 23/ 329 ؛ رياض المسائل 8/221 ـ222
• (5)جواهرالكلام 23/168.