قاعده اتلاف و ضمان(-->قاعده اتلاف)بر اين نوع حقوق و التزامات است.(5)
بيع بثمنين
بيع بِثَمَنَين:فروش يك كالا به دو بها.
بيع بثمنين عبارت است از فروختن كالايى به دو قيمت در يك معامله؛ يكى كمتر به صورت نقد و ديگرى بيشتر به صورت نسيه و يا يكى به قيمت كمتر و مدّت كوتاهتر و ديگرى به بهاى بيشتر و مدّت طولانىتر، مانند آنكه فروشنده بگويد: اين كالا را نقد به هزار تومان و دو ماهه به 1500 تومان و يا يك ماهه به هزار تومان و سه ماهه به 1500 تومان به تو فروختم. از اين عنوان در باب تجارت سخن رفته است.
حكم:در بطلان اين نوع معامله به جهت وجود جهالت در آن (مشخّص نبودن بهاى كالاى مورد معامله) و حصول غرر(-->قاعده غرر)يا صحّت آن ـ كه به دليل خاص، پايينترين قيمت در درازترين مدّت بر عهده خريدار مىآيد ـ اختلاف مىباشد.(1)مشهور بطلان آن است.(2)برخى قائلان به بطلان گفتهاند: درصورت رضايت دو طرف به اين نوع معامله، كمترين قيمت در طولانىترين مدّت بر ذمّه خريدار ثابت مىگردد.(3)برخى در فرض دوم (مدّتدار بودن هر دو ثمن) حكم به بطلان و در بطلان فرض اوّل (يك ثمن نقد و ديگرى نسيه) ترديد كردهاند.(4)
بيعت عبارت است از تعهّد و پيمانى كه بيعت كننده با بيعت شونده (امام، حاكم يا امير) بر اطاعت و فرمانبردارى از او و سپردن امور خود به وى مىبندد. در متون فقهى بحثى در خور توجّه از بيعت
(1)المقنعة/ 595 ؛ النهاية/ 388 ؛ الوسيلة/ 241 ؛ قواعد الاحكام 2/ 43 ؛ جواهر الكلام 23/ 102 ـ 108