فرداى آن را روزه بگيرد، به كار رفته و از آن در باب صوم سخن گفته شده است.

بقا بر جنابت يا عمدى است و يا غير عمدى.

بقاى عمدى:بقاى عمدى بر جنابت بدون عذر، در ماه رمضان براى كسى كه روزه بر او واجب است، بنابر مشهور حرام مى‌باشد و موجب بطلان روزه و وجوب قضا و كفّاره مى‌گردد. قضاى روزه ماه رمضان نيز در بطلان روزه با بقاى عمدى بر جنابت، حكم روزه ماه رمضان را دارد. در روزه مستحب مشهور بين كسانى كه متعرّض مسئله شده‌اند عدم بطلان است. در بطلان ديگر روزه‌هاى واجب اختلاف است، قول به بطلان به مشهور نسبت داده شده است.(1)

دربقاى عمدى بر جنابت بين فرد بيدار و خوابيده‌اى كه مصمّم بوده پس از بيدارى غسل نكند يا مى‌دانسته اگر بخوابد تا صبح بيدار نمى‌شود، فرقى نيست(2)و نيز كسى كه نزديك طلوع فجر ـ به‌گونه‌اى كه زمان براى غسل و تيمّم نمانده باشد ـ به عمد خود را جنب كرده حكم بقاى عمدى بر جنابت را دارد ولى اگر وقت براى تيمّم باشد و فرد جنب با تيمّم وارد صبح شود صحّت روزه‌اش محلّ اختلاف است.(3)

بقاى غير عمدى:بقاى غير عمدى بر جنابت ـ مانند كسى كه محتلم(-->احتلام)شده و تا طلوع فجر از خواب بيدار نشده است ـ موجب بطلان روزه نمى‌شود مگر در قضاى ماه رمضان. بنابر قول به بطلان در بقاى عمدى نسبت به ساير روزه‌هاى واجب آيا اين حكم در بقاى غير عمدى در روزه‌هاى يادشده نيز سرايت مى‌كند يا نه؟ اختلاف است.(4)

در بطلان روزه كسى كه از روى فراموشى در ماه رمضان يك يا چند روز بر جنابت باقى مانده اختلاف مى‌باشد، نظر بيشتر فقها بطلان است.(5)

اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و احتمال بيدار شدن قبل از طلوع فجر را بدهد، ليكن در غسل كردن پيش از اذان ترديد داشته باشد و اتفاقاً تا صبح بيدار نشود روزه‌اش باطل است، و واجب است قضاى آن را بگيرد، هرچند برخى در بطلان روزه و وجوب قضاى آن تأمّل و اشكال كرده‌اند(6)و اگر با غفلت از غسل بخوابد و بيدار نشود در اينكه غفلت از غسل در

• (1)جواهر الكلام 16/ 236 ـ 247 ؛ مستمسك العروة 8/ 274 ـ 276 و 338 ـ 339
• (2)مستمسك العروة 8/ 293 ـ 295 ؛ مستند العروة (الصوم) 1/ 184
• (3)مستمسك العروة 8/ 281 ـ 282 ؛ جواهر الكلام 16/ 244
• (4)مستمسك العروة 8/ 280 ؛ مهذب الاحكام 10/ 88
• (5)مستند العروة (الصوم) 1/ 198 ـ 199 ؛ مستمسك العروة 8/ 288 ـ 290
• (6)مستمسك العروة 8/ 294 ـ 295