اگر شخصى براى وضو يا غسل در آبادى آب نداشته باشد، بايد براى يافتن آن جستوجو كند تا نااميد شود. در اين صورت، تيمّم صحيح است.(1)
حريم(--> حريم)تنها مخصوص زمين موات(--> زمين موات)است و زمينها، خانهها و ديگر املاك آبادى، حريم ندارند.(2)
به قول مشهور، گرفتن حيوان گمشده ديگرى كه در آبادى يافت مىشود،جايز نيست و ضمان آور است(3)( --> ضالّه).
آب استنجاء
آب اِستِنجاء: آب به كار رفته در تطهير مخرج ادرار و مدفوع.
احكام آن در باب طهارت آمدهاست.
آب قليل(--> آب قليل)هرچند ـ بنابر مشهور ـ به مجرّد ملاقات با نجاست نجس مىشود، ليكن آب استنجاء با شرايط زير پاك است:
1. عدم تغيير رنگ، بو يا مزه آب.
2. نرسيدن نجاستى از خارج به آن.
3. عدم تجاوز ادرار و مدفوع از محلّ خروج، بيش از حدّ متعارف.
4. خارج نشدن نجاستى ديگر غير از ادرار يا مدفوع، مانند خون از مخرج.
5 . بنابر قولى خالى بودن آب از اجزاى مدفوع به گونهاى كه ديده شود.
6 . بنابر قول برخى، ريختن آب بر محل، قبل از رساندن دست به آن.
آب استنجاء، بنابر قولى نجس ولى مَعفُوّ و بخشوده است.
وضو و غسل با آب استنجاء جايز نيست. در جواز تطهير چيز نجس با آب استنجاء ـ بنابر طهارت آن ـ اختلاف است. در اين احكام، تفاوتى در آب استنجاء حاصل از شستن اول و دوم مخرج بول ـ بنابر قول به اعتبار تعدّد شستن ـ نيست(1)( -->اِستنجاء).
آب اماله --> اماله
آب انگور
آب انگور: افشره انگور.
از آن در بابهاى طهارت، تجارت،
(1)العروة الوثقى 1/ 47 ـ 48 ؛ جواهر الكلام 1/ 353 ـ 358 ؛ مستند الشيعة 1/ 96 ـ 98 .